Tekst efter a:
Celestinus episcopus seruus seruorum dei uenerabilibus fratribus .W. Remensi archyepiscopo. sancte Sabine cardinali. apostolice sedis legato. et suffraganeis eius salutem. et apostolicam benedictionem.
Cum in regno Gallie catholici semper equitatis cultores diuina fuerint principes institutione promoti. a sacrosancta Romana ecclesia. cuius fidem et unitatem seruarunt. quadam s<u>nt prerogatiua priuilegium benedictionis et gratie consecuti. quorum quidem exaltationem et gratiam. nos etiam adhuc in minori officio constituti. et libenter promouimus. et libentius consulimus promouendam. Nunc autem in apostolatus culmine diuinitus prouocati. karissimum in Christo filium nostrum Philippum. regem Francie recolende memorie. predecessorum suorum tam bonitate quam prudentia suc- cessorem. paterne sumus caritatis brachiis amplexati. dignis cum titulis honorare. et quantum cum deo possumus exaltare propensius cupientes. Ceterum cum fama hylaris et iocunda de matrimonio. inter karissimos in Christo filios nostros. Philippum. illustrem Francie regem. et .I. reginam illustrem sororem karissimi in Christo filii nostri. Ka. regis Danorum illustris. sollempniter et rite contracto prius ad notitiam sedis apostolice peruenissets postmodum de ipso matrimonio ad suggestionem quorundam. tale quid ordine turbato. non sine honestatis ecclesiastice lesione fuisse presumptum audiuimus. de quo et propter iniuriam deo. et propter infamiam consulentibus et consentientibus irrogatam\ non modicum contristamur. Et quidem si magnitudo regia considerasset attentius. audissent et secum nichilominus. qui huius presumptionis cooperatores fuerunt. quantum sit matrimonii sacramentum. non fuisset ut credimus hoc modo processum. Constat enim cuique diuinam paginam reuoluenti\ quod ipse dominus matrimonium instituit. et in paradyso ante peccatum ad officium propter sobolem propagandam dicens. Crescite et multiplicamini et replete terram. et extra paradysum post peccatum ad remedium propter fornicationem uitandam. Unde ipse primus homo spiritu sancto afflatus inquit. Propter hoc relinquet homo patrem et matrem. et adherebit uxori. et erunt duo in carne una. Quanta sit etiam matrimonii dignitas et quam circumspecta debeat ad tractandum de e<o> procedere grauitas\ dominus innuit qui cum interrogatus fuisset si licitum esset uxorem dimittere. et quesitum esset ab eo super hereditate duorum fratrum communiter diuidenda. in uno tacens et in altero sic respondens. Quicunque dimiserit uxorem suam preter causam fornicationis\ mechatur. Per hoc nimirum ostendit quod ecclesia in cognitione matrimoniorum quasi ceteris difficiliori cum maiori quam in aliis procedere debeat grauitate. et cum ipse alibi dicat. Quod deus coniunxit homo non separet\ aduerti potest quam grauiter ille delinquat. et quantum sit ei ab ira uentura timendum. per quem tanti sacramenti Christi et ecclesie religio perturbatur. Preterea non est a temeritatis uitio alienum. quod in tam arduo et difficili negotio non fuit censura sedis apostolice requisita. per quam uel ipsum canonice finiretur uel committeretur aliquibus. qui idem seruato iuris ordine\ secundum statuta canonica terminarent\ Hic re uera contra ueneranda sanctorum patrum concilia processum est manifeste. qui maiores et difficiliores questiones ab uniuersis ad sedem apostolicam censuerunt debere perferri. quod usque in hodiernum diem non solum a Gallicana ecclesia. preterquam in presenti articulo. uerum etiam a longe remotioribus deuotissime obseruatur. Ut autem inde aliquantulum ordiamur. Nonne hoc negotium de precipuis et magis arduis negotiis unum esse dinoscitur. utpote quod inter tam eximias regales personas. et a progenitorum regali prosapia descendentes. super causa tam difficili uertitur. ut secundum statuta patrum deberet auditorio Romane ecclesie reseruari. Si hoc et alia priuilegia huius sedis beati Petri. cui nos licet immeriti presidemus. quique remotissimi etiam barbari custodiunt illibata. quanto diligentius ea seruare tenentur constituti propius et latini. et qui de beneficiis predicte sedis copiosius et frequentius sustentantur. Non utique mediocriter errat\ qui priuilegio beati Petri obuiare non timet. et canonicis sanxionibus contraire. Uerum prelati ecclesie qui huic rei fauorem aut consilium prebuerunt. etsi non ob aliud. saltem metu pene debuerunt ab huiusmodi abstinere. et illud specialiter sollicita mente reuoluere. quod in sacris canonibus de Theugaldo. Treuerensi. et Gontario Coloniensi. archiepiscopis legitur. qui depositionis sententia meruere percelli. pro eo quod in matrimoniali causa Lotharii regis et Theberge uxoris ipsius. normam equitatis nequiter temerantes\ sanctiones canonicas excesserunt. Quod uero hic fuerit eque uel magis excessum\ ex ipsa rei euidentia demonstratur. nam cum regina per uerba presentis temporis. expresso utrimque consensu. hinc inde primo prestitis iuramentis. sacerdotali benedictione sicut est consuetudinis accedente. postquam fuit in reginam inuncta. et honorifice coronata. prefato regi copulata matrimonialiter fuerit. et etiam cognita sicut fertur. nichil debuit contra ipsam indefensam et ignorantem quid penitus ageretur. utpote lingue Francorum ignaram. tam inordinabiliter a quolibet attemptari. Nos uero qui ipsum regem catholicum. et ecclesie Romane. ualde deuotum ab inclite memorie progenitoribus suis specialiter in uisceribus caritatis habemus. magis uolentes anime sue, saluti. et integritati fame consulere. quam ei male suadentium satisfacere uoluntati. per dilectum filium. Cente<u>m. subdiaconum. notarium nos trum apostolice sedis legatum. ad hoc specialiter missum. et litteras nostras rogauimus excellentiam eius. monuimus. et attentius fuimus exhortati. ac ei in remissionem iniunximus peccatorum. ut illud euuangelii attenta consideratione reuoluens. quo dicitur. Nil prodest homini si mundum uniuersum lucretur. anime uero suo detrimentum patiatur. dum tempus haberet. de anime sue salute esset sollicitus. et predictam uxorem suam quam a se consilio iniquo amouerat. quamque generositatis egregie. ac multe decus honestatis adhornat maritali affectione tractaret. nec illis aures contra hoc accomodare curaret. qui que sua sunt. non que Iesu Christi querentes. ad imitationem hominis inimici. qui in agro bene seminato zizania respersit pro lucro reputant. si possunt inter aliquos odium et discordiam seminare. Sed idem rex predictum legatum et litteras nostras deuotione qua decuit sicut accepimus non recepit. Nos autem sicut nouit dominus licet propter hoc scimus plurimum conturbati\ pro salute tamen anime eius de qua nos oportet propensius cogitare. amplius contristamur. uolentes ipsum ea semper efficere que creatori suo placere debeant. et anime sue dispendium non incurrat. Inde est quod publicum instrumentum super ipsa genealogia ex parte uenerabilium fratrum nostrorum. Lundensis. archyepiscopi et suffraganeorum eius nobis transmissum. et famam publicam attendentes sententiam illam diuortii contra ordinem iuris prolatam. de fratrum nostrorum consilio cassantes et penitus irritantes/ fraternitati uestre per apostolica scripta mandamus atque precipimus. quatinus si forte prefatus rex sue conditionis oblitus ea uiuente aliam superducere uoluerit\ uos auctoritate freti apostolica id eidem inhibere firmiter procuretis.
18 .W.= Willelmo. 23 s<u>nt)] sint a, men cf. nr. 211.
4 .I. = Ingeburgem. 5 Ka. = Kanuti. 21 e<o>] ea a, men cf. nr. 211.
33 Cente<u>m] Centen med forkortelsesstreg over n a.
8 adhornat = adornat. 11 reputant] rettet o.l. fra reportant med or underprikket a. 12 et] tilf. ol.a. 14 scimus = simus.
16-(s. 336) 10: for citaterne cf. citatapp. til nr. 211.
Cølestin, biskop, Guds tjeneres tjener, til de ærværdige brødre Willelmus, ærkebiskop af Reims, kardinal af Sta. Sabina, det apostoliske sædes legat, og hans lydbisper, hilsen og apostolisk velsignelse.
Da de rettroende fyrster i det galliske rige (o.s.v. overensstemmende med nr. 211).
Cf. nr. 211.