Processus in curia Romana in causa arbitralis sententiæ ab Sigismundo rege Romanorum inter Ericum regem Daniæ et comites Holsatiæ, super ducatu Slesvicensi regi adjudicato latæ, quam comites ad papam appellaverant.

Processus hic descriptus est, ut mihi ignotus scriba testatur, ex originali in archivo Slesvicensi asservato.

Præsentatur domino cardinali commissio per cursores.

In nomine domini amen. Anno a nativitate ejusdem millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, indictione secunda, die vero sabbati septima mensis octobris, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Martini, divina providentia papæ quinti, anno septimo, in mei notarii publici testiumque infrascriptorum ad hæc specialiter vocatorum et rogatorum presentia, personaliter constituti discreti viri, Hugo Nicodemi magister cursorum domini nostri papæ, et Johannes Ede cursor domini nostri papæ, quandam commissionis sive supplicationis scedulam reverendissimo in Christo patri et domino, domino Antonio miseratione divina tituli sanctæ Susannæ sanctæ Romanæ ecclesiæ presbytero cardinali Aquilegiensi vulgariter nuncupato, judici et commissario ad infrascripta specialiter deputato, facto realiter et in scriptis infrascripti tenoris exhibuerunt atque presentarunt. Quam quidem commissionis sive supplicationis scedulam idem dominus cardinalis judex et commissarius de ipsorum cursorum manibus reverenter ut decuit recipiens, eam michi Cipriano de Pistorio clerico Pistoriensi, publico apostolica et imperiali auctoritatibus notario secretarioque et scribæ suo tradidit fideliter registrandam. Mandans michi nichilominus et committens, ut tam ipsam commissionis sive supplicationis scedulam, quam omnia et singula, quæ ipsius vigore inter partes in ea contentas conscribenda occurrerint, in actis meis publicis et presentis causæ registro fideliter scriberem et registrarem, seu per alium fidelem scribi et registrari facerem, et cum expediens fuerit, in publica redigerem seu redigi facerem documenta, partibusque copiam petentibus, dum ipsis per dominum cardinalem præfatum judicem et commissarium decreta fuerit, fideliter traderem actis ex eisdem.

Commissio Causæ

Tenor vero commisionis sive supplicationis scedulæ unde supra fit mentio, sequitur et est talis.

Beatissime pater, cum sedes apostolica omnium indebite oppressorum, maxime orphanorum et pupillorum præcipuum sit refugium, supplicatur vestrae sanctitati pro parte devotorum oratorum et filiorum ejusdem sanctitatis Henrici, Adolphi et Gerhardi Slesvicensium ducum, qui nondum vicesimum quintum suæ ætatis annum compleverunt, indebite et enormiter in bonis suis patrimonialibus versorum et oppressorum; quatenus eis pio compatientes affectu, causam et causas appellationum pro ipsis a pretensa sententia ut dicitur arbitrali seu compromissi, per serenissimum dominum Sigismundum Romanorum et Ungariæ etc. regem, contra dictos oratores vestros Henricum, Adolphum et Gerhardum duces, ut et pro illustrissimo domino Erico Daciæ etc. rege, de et super ducatu Slesvicensi et quibusdam aliis terris in actis causæ descriptis et eorum occasione lata ut dicitur et promulgata, ad sanctitatem vestram et sedem apostolicam interpositarum; nec non causam et causas nullitatis et injustitiæ tam pretensi compromissi prætextu, cujus dicta pretensa sententia per ipsum dominum regem lata pretenditur, quam etiam dictæ pretensæ sententiæ pronunciationis seu laudi et totius processus ejusdem domini Sigismundi regis Romanorum, ac omnium et singulorum inde secutorum, una cum negotio principali, conjunctim et divisim, alicui ex reverendissimis patribus dominis sacrosanctæ Romanæ ecclesiæ cardinalibus committere dignemini audiendas, cognoscendas, decidendas et fine debito terminandas, cum omnibus et singulis suis emergentibus, incidentibus, dependentibus et connexis: et cum potestate citandi dictum dominum Ericum Daciæ etc. regem, ac alios sua interesse putantes, in Romanam curiam, extra et ad partes, totiens quotiens opus fuerit, etiam per edictum publicum in locis regni Daciæ vicinis exequendi, cum ad ipsum regnum et prefatum dominum Ericum regem tutus non pateat accessus in premissis. Cumque potestate inhibendi eidem domino Erico regi et omnibus aliis, quorum interest, quotiens fuerit oportunum. Non obstante forsan, quod causæ hujusmodi non sint forsan ad eandem curiam legitime devolutæ, neque in ea de juris necessitate tractandæ seu etiam finiendæ. Cum potestate etiam dictis ducibus adhuc in minorennitate annorum existentibus ad omnia premissa tutorem et curatorem deputandi. In contrarium facientibus non obstantibus quibuscunque.

In fine vero dictæ commissionis sive supplicationis scedulæ, scripta erant, de alterius manus litera superiori literæ ipsius scedulæ penitus et omnino dissimili ac diversa, hæc verba videlicet.A

Signatura commissionis

De mandato domini nostri papæ, audiat reverendissimus pater dominus cardinalis Aquilegiensis causam nullitatis duntaxat, et citet, ut petitur etiam per edictum.

Locus et hora presentationis commissionis.

Presentata siquidem et tradita fuit dicta commissionis sive supplicationis scedula domino cardinali judici et commissario prefato, per cursores antedictos Romæ in domibus suæ solitæ residentiæ, hora prandii vel circa, sub anno, indictione, die, mense et pontificatu quibus supra. Presentibus ibidem venerabilibus viris dominis euangelista cantore Almaficano et Guillelmo de Portugriucario canonico Concordiensi, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis.

Comparet Luderus Rottorp et dat mandatum procuratorii sui.

Die lunæ, nona mensis octobris supradicti, comparuit in judicio coram domino cardinali judice et commissario præfato Romæ in domibus suæ solitæ residentiæ, hora vesperarum consueta ad jura reddendum in loco suo solito pro tribunali sedente, magister Luderus Rottorp curator in Romana curia, et illustrium virorum dominorum Henrici, Adolphi et Gerhardi ducum Slesvicensium principalium prædictorum, in prescriptaA ipsi domino cardinali judici et commissario prefato facta et presentata commissione principaliter nominatorum procurator procuratorio nomine eorundem. Et volens de suæ procurationis mandato plenam et legitimam facere fidem, quoddam mandati procurationis publicum instrumentum signo et manu notarii publici, ut prima facie apparebat, signatum et subscriptum, facto realiter et in scripto infrascripti tenoris exhibuit atque presentavit.

Tenor vero mandati procurationis instrumenti publici de quo supra sit mentio, sequitur et est talis.

Procuratorium dominorum Henrici, Adolphi et Gerhardi datum pro Ludero Rottorp procuratore.

In nomine domini amen. Anno a nativitate ejusdem millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, indictione secunda, die vero lunæ, tertia mensis julii, hora tertiarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Martini divina providentia papæ quinti anno septimo, in mei notarii publici testiumque infrascriptorum presentia personaliter constitutus illustris princeps et dominus, dominus Henricus dux Slesvicensis comes Holtzaciæ, comes Stormariæ et in Schowenburgh, omnibus melioribus modo, via, jure, causa, et forma, quibus melius et efficacius potuit et debuit, fecit, constituit, creavit et solenniter ordinavit suos veros, legitimos, certos et indubitatos procuratores, actores, factores, negotiorumque suorum gestores et nuncios speciales et generales; ita tamen quod specialitas generalitati non deroget nec e contra, venerabiles videlicet viros dominos magistros Nicholaum Sacchow prepositum ecclesiæ Sleswicensis presentem et onus hujusmodi in se sponte recipientem, Luderum Rottorp, Johannem Hellinck, Johannem Krist, Thomam Lantzenbergh, Johannem Hertze, Henricum Schonenberch et Ludolphum Robringh, in Romana curia procuratores, absentes tanquam presentes, et quemlibet eorum incepit, alter eorundem prosequi mediate valeat et finire. Ad prosequendum nullitatem pretensæ arbitralis sententiæ, laudi, et pronunciationis per serenissimum principem et dominum, dominum Sigismundum Romanorum etc. regem semper Augustum, in causa et causis vertentibus quomodolibet inter dictum dominum constituentem et ejus fratres ex una, et illustrissimum principem, dominum Ericum Daciæ etc. regem, de et super controversiis, litibus et dissentionibus quibuscunque et præsertim ducatu sleswicensi et terræ Jutiæ australis cum suis pertinentiis et eorum occasione, partibus ex altera latarum, appellandumque si opus fuerit ab eisdem, et apostolos petendum, reductionem etiam si visum fuerit ad arbitrium boni viri postulandum a quocunque ad id potestatem habente, omniaque alia utriusque juris remedia contra ipsam pretensam arbitralem sententiam invocandum et prosequendum, protestationemque oportunam quomodolibet faciendum, et horum omnium et singulorum occasione, ac in omnibus et singulis causis, quas dicti domini duces prefato domino regi Daciæ movent seu movere intendunt, coram quibuscunque judicibus ecclesiasticis et temporalibus competentibus comparendum, agendum et defendendum, libellos, petitiones, summarias, jura, litteras, instrumenta, privilegia, munimenta et testes quoscunque producendum, et ex adverso productis contradicendum, excipiendum, et replicandum, lites contestandum, calumpniæ et alia oportuna juramenta in animam ipsius constituentis prestandum, crimina et defectus contra quoslibet apponendum et probandum, sententias tam interlocutorias, quam diffinitivas ferri petendum et audiendum, ab eisque et quocunque gravamine appellandum et quaslibet appellationes prosequendum, apostolos petendum, expensas taxari postulandum et super ipsis jurandum, beneficium appellationis simpliciter vel ad cautelam et in integrum restitutionem petendum et obtinendum, et generaliter omnia et singula faciendum, dicendum, gerendum et procurandum, quæ ipsemet constituens faceret seu facere posset, si premissis personaliter interesset. Dans et concedens dictus constituens procuratoribus suis supradictis et eorum cuilibet plenam potestatem et speciale mandatum, unum vel plures procuratorem seu procuratores loco ipsorum et cujuslibet eorum substituendi, ac substitutos et substituendos ab eisdem revocandi et onus procurationis hujusmodi in se reassumendi, totiens quotiens eis et eorum alteri visum fuerit convenire. Promisitque dictus constituens michi notario publico infrascripto solemniter stipulanti, se ratum, gratum atque firmum perpetuo habiturum, quicquid per dictos suos procuratores et substitutos ac substituendos ab eis actum sive procuratum fuerit quomodolibet in premissis. Relevans et relevare volens eosdem ab omni onere satisdandi judicio sisti et judicatum solvi, cum clausulis necessariis et oportunis, sub omnium bonorum suorum obligatione et ypotheca. Super quibus omnibus et singulis dictus dominus constituens petiit sibi a me notario publico infrascripto unum vel plura publicum seu publica fieri instrumenta. Data sunt hæc Budæ Vesprimiensis diocesis, in domo habitaionis Erhardi Kerner opidani ibidem, anno, indictione, mense, die, hora et pontificatu quibus supra. Presentibus ibidem reverendo in Christo patre domino Johanne episcopo Lubicensi, Bernardo capellano ejusdem, et Johanne Straken milite, Bremensis diocesis, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et ego Matheus Ditmari, clericus Brandenburgensis diocesis, publicus imperiali auctoritate notarius, quia hujusmodi procuratorum constitutioni, creationi ac ordinationi, omnibusque aliis et singulis premissis, dum sic ut premittitur agerentur et fierent, una cum prenominatis testibus presens interfui, eaque sic fieri vidi et audivi, ideoque hoc præsens publicum instrumentum per me conscriptum exinde confeci, subscripsi, publicavi et in hanc publicam formam redegi, signoque et nomine meo solitis et consuetis signavi, rogatus et reqvisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum. Et constat michi de rasura istarum trium dictionum, videlicet, 'utriusque juris remedia', in sexta decima linea desuper computando positarum, non vitio sed errore facta, de quo protestor.

Dominus cardinalis deputavit in curatorem dominis Henrico, Adolpho et Gerhardo ducibus in minoritate annorum constitutis Luderum Rottorp in Romana curia causarum procuratorem, presentem et onus suscipientem, recepto juramento.

Eadem die, videlicet lunæ, nona mensis octobris supradicti, dominus cardinalis judex et commissarius præfatus, Romæ in domibus suæ solitæ residentiæ, hora vesperorum consueta, ad jura reddendum in loco suo solito pro tribunali sedens, dominum magistrum Luderum Rottorp procuratorem coram eo personaliter constitutum et presentem ac onus tutelæ et curæ infrascriptæ in se sponte et voluntarie suscipientem, illustribus et generosis principibus et dominis, dominis Henrico, Adolpho et Gerhardo Sleswicensibus ducibus, principalibus supradictis, tamquam in minoritate annorum constitutis, in tutorem et curatorem deputavit et assignavit, ad causam et causas hujusmodi pro eis defendendum, ac etiam in eis agendum contra et adversus serenissimum principem, dominum Ericum Daniæ etc. regem, ex adverso principalem, in pretacta ipsi domino auditori facta et presentata commissione ex adverso principaliter nominatum, ac omnem aliam personam pro eo in judicio legitime intervenientem: ac etiam omnia et singula quæ ad hujusmodi curationis officium requirantur faciendum et exercendum, deputandum duxit et deputavit. Recepto primitus ab eodem magistro Ludero Rottorp procuratore, ad mandatum suum et in ejus manibus tactis corporaliter per eum scripturis sacrosanctis ad sancta dei evangelia, de hujusmodi curationis officium seu mandatum juxta et secundum informationes sibi datas seu dandas fideliter et legaliter juxta suum posse, salvo salario competenti, exercendo, prestito juramento.

Luderus Rottorp curator produxit II testes super nominato accessu, qui admissi jurarunt ut infra.

Quo facto, providus vir magister Luderus Rottorp, in Romana curia procurator, et supra nominatorum dominorum Henrici, Adolphi et Gerhardi ducum sleswicensium principalium, in annorum minoritate existentium, curator, per dominum cardinalem, judicem et commissarium prefatum ut premittitur deputatus, nomine quo supra, honorabiles viros dominos Ludolphum Robringh canonicum in eccelsia Lubicensi, et Tidericum Poltzin in audientia litterarum contradictarum domini papæ procuratorem, ut et tanquam testes ad jurandum de et super nominato accessu ad dominum Ericum Daciæ etc. regem, ex adverso principalem predictum, pro <executione> mandatorum apostolicorum quorumcunque et presertim citationis cum inhibitione contra eum ad partes decernendæ testimonium veritati produxit; quos admitti, eorumque solita juramenta recipi, nec non interrogari super premissis et examinari per dominum cardinalem, judicem et commissarium prefatum, debita cum instantia postulavit. Memoratus tunc dominus cardinalis, judex et commissarius supradictus testes ibidem presentes et judicialiter comparentes, ad prenominati magistri Luderi Rottorp curatoris instantiam, quid eis de premissis, an ad dominum Ericum Daciæ etc. regem ex adverso principalem predictum, prefatis dominis Henrico, Adolpho et Gerhardo ducibus principalibus, aut cuiquam alteri ex parte eorundem, pro dictæ citationis cum inhibitione facienda executione tutus pateat accessus vel ne, interrogavit. Volens atque mandans eisdem, quod ad hanc suam interrogationem, mediis eorum juramentis responderent, et quilibet eorum medio suo juramento responderet. Qui quidem testes sic per dominum cardinalem judicem et commissarium prefatum interrogati, statim et in continenti ad mandatum ipsius domini cardinalis judicis et commissarii, et in ejus manibus, tactis per eos et eorum quemlibet scripturis sacrosanctis, ad sancta dei evangelia juraverunt et dixerunt, et quilibet eorum juravit et dixit, se veraciter credere, ad prelibatum dominum Ericum Daciæ etc. regem ex adverso principalem, ac ipsius regis castra et civitates ac alia ejus terræ loca, pro aliquo mandato presertim citationis cum inhibitione hujusmodi exequendo, tutum non patere accessum: et quod non sine maximo corporis periculo ipsi domino Erico regi, vel in ejus castris et opidis, mandatorum quorumcunque precipue citationis cum inhibitione predictæ posset attemptari.

Instante Ludero Rottorp curatore, dominus cardinalis decrevit citationem cum inhibitione per edictum publicum ad partes in forma.

Quo sic peracto, idem magister Luderus Rottorp curator, quo supra nomine, sibi citationem cum inhibitione per edictum publicum in Romana curia et in partibus in locis regno Daciæ circumvicinis exequendum et publicandum contra et adversus dominum Ericum Daciæ etc. regem, ex adverso principalem, omnesque alios et singulos sua communiter vel divisim interesse putantes, juxta et secundum prenarratæ commissionis vim, formam, continentiam atque tenorem, in forma solita et consueta decerni et concedi per dominum cardinalem judicem et commissarium prefatum debita cum instantia postulavit. Quam quidem citationem cum inhibitione dominus cardinalis judex et commissarius prefatus dicto magistro Ludero Rottorp curatori instanti et petenti decrevit et concessit, eamque prout petita extitit, per me presentis causæ notarium, secretarium atque scribam, predictum exinde fieri, subscribi et publicari, suique sigilli appensione communiri voluit et mandavit, prout et quemadmodum in quodam publico citationis cum inhibitione per edictum publicumA instrumento per me presentis causæ notarium, secretarium atque scribam predictum, deinde in notam recepto, et inferius apud acta presentis causæ registrato, cujus tenor inferius est insertus, plenius continetur et habetur. Presentibus ibidem venerabilibus viris dominis evangelista cantore Amalficano et Guillelmo de Portugruario canonico Concordiensi, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis.

Tenor vero citationis cum inhibitione per edictum publici instrumenti, unde supra sit mentio, sequitur et est talis.

Citatio cum inhibitione per edictum ad partes decreta, instante Ludero Rottorp curatore.

Universis et singulis et presertim germanicæ nationis, Antonius miseratione divina etc. tituli sanctæ Susannæ sanctæ Romanæ ecclesiæ presbyter, cardinalis Aquilegiensis vulgariter nuncupatus, judex et commissarius causarum et causæ ac partibus infrascriptis a domino nostro papa specialiter deputatus, salutem in domino sempiternam et presentibus fidem indubiam adhibere. Noveritis, quod nuper sanctissimus in Christo pater et dominus noster, dominus Martinus, divina providentia papa quintus quandam commissionis sive supplicationis scedulam nobis per certos suos cursores presentari fecit. Quam nos ea qua decuit reverentia recepimus hujusmodi sub tenore: Beatissime pater. Cum sedes apostolica [etc. vide supra, usque ad] et citet ut petitur etiam per edictum. Post cujus quidem commissionis sive supplicationis scedulæ presentationem et receptionem nobis et per nos ut premittitur factas, productis primitiis coram nobis pro parte illustrium et nobilium dominorum Henrici, Adolphi et Gerhardi ducum sleswicensium principalium in dicta nobis facta et præsentata commissione principaliter nominatorum, nonnullis testibus fide dignis ad informandum animum nostrum de et super in prescripta commissione contentis, et presertim non tuto accessu ad illustrissimum dominum Ericum Daciæ etc. regem ex adverso principaliter in eadem nobis facta commissione ex adverso principaliter nominatum. Ipsisque testibus receptis, admissis et in forma juris juratis, et diligenter de mandato nostro examinatis, eorumque dictis et depositionibus in scriptis fideliter relatis, et demum per nos visis, subsequenter fuimus pro parte dominorum Henrici, Adolphi et Gerhardi ducum principalium prefatorum debita cum instantia requisiti, quatenus sibi citationem legitimam cum inhibitione per edictum publicum in Romana curia extra et in partibus in locis vicinis affigendum, legendum et publicandum, contra et adversus illustrissimum dominum Ericum Daciæ etc. regem ex adverso principalem predictum, omnesque alios et singulos sua communiter vel divisim interesse putantes, juxta et secundum ipsius commissionis vim, formam et tenorem in forma solita et consueta decernere et concedere dignaremur. Nos igitur Antonius cardinalis judex et commissarius prefatus, attendentes requisitionem hujusmodi fore justam et consonam rationi, quodque justa petentibus non est denegandus assensus, et quia ex dictis et depositionibus testium predictorum invenimus, prefatis dominis Henrico, Adolpho et Gerhardo ducibus principalibus, et procuratori eorum, vel alicui alteri eorum nomine, prenominatum illustrissimum dominum Ericum regem ex adverso principalem, aut ipsius domini regis castra, civitates et loca, aliorumque sua interesse putantium domicilia, tute pro hujusmodi nostris citationibus per edictum exequendis tutum non patere accessum; idcirco auctoritate apostolica nobis commissa, et qua fungimur in hac parte, per hoc presens publicum edictum , in audientia publica literarum contradictarum domini nostri papæ legendum, atque Beatæ Mariæ rotundæ pro audientia causarum apostolica specialiter deputatæ, et Basilicæ principis apostolorum de urbe, nec non cathedralium Lubicensis et Sverinensis, tanquam locorum vicinorum, ecclesiarum valvis seu portis afficiendum et publicandum, prenominatum dominum Ericum Daciæ etc. regem ex adverso principalem, omnesque alios et singulos sua communiter vel divisim interesse putantes, tenore presentium citamus, quatenus septuagesima die post lectionem, affixionem et publicationem presentium sic ut premittitur factas, immediate sequente, si dies ipsa septuagesima juridica fuerit, et nos vel alter forsan loco nostri surrogandus auditor ad jura reddendum pro tribunali sederimus vel sederit, alioquin prima die juridica ex tunc immediate sequenti, qua nos vel surrogandum judicem et commissarium prefatum, Romæ vel alibi, ubi tum forte dominus noster papa cum sua curia residebit, hora causarum consueta, ad jura reddendum pro tribunali sedere contigerit, compareant in judicio coram nobis vel surrogando judice et commissario predicto, per se vel procuratorem seu procuratores suos ydoneos, ad causam et causas hujusmodi sufficienter instructos, cum omnibus et singulis actis, actitatis, literis, scripturis, privilegiis, processibus, instrumentis, juribus, et munimentis causam et causas hujusmodi tangentibus seu eas quomodolibet concernentibus, prefatis dominis Henrico, Adolpho et Gerhardo ducibus principalibus seu eorum legitimo procuratori pro eis, de et super omnibus et singulis in dicta nobis facta commissione contentis, de justitia responsuri, et in toto negotio ac causa hujusmodi ad omnes et singulos actus gradatim et successive et usque ad diffinitivam sententiam inclusive, debitis et consuetis terminis et dilationibus precedentibus, ut moris est, processuri et procedi visuri: aliasque dicturi, facturi, audituri, recepturi et allegaturi, quod justitia suadebit et ordo dictaverit rationis. Cum certificatione, quod sive in dicto citationis termino comparere curaverint, sive non, nos nichilominus vel surrogandus judex prefatus ad premissa omnia et singula, et alias prout juris fuerit, procedemus seu procedet, dictorum citatorum absentia seu contumacia non obstante. Loca vero audientiæ publicæ ac valvarum et portarum ecclesiarum predictarum, tanquam publica et ydonea ad hujusmodi nostram citationem publicandum, ad instar edictorum publicorum, quæ olim in albo pretorio scribebantur, duximus eligendum, quæ presentem nostram citationem suo quasi sonoro preconio et patulo judicio publicabunt. In quibus ipsam citationem nostram modo premisso decrevimus et decernimus publicandam, ne prenominati sic citati vel eorum aliquis de premissis ignorantiam aliquam pretendere valeant in posterum quomodolibet vel allegare, cum non sit verisimile apud ipsos sic citatos remanere incognitum, quod tam notorie et patenter omnibus extitit publicatum. Volentes nichilominus et dicta auctoritate apostolica decernentes, quod hæc presens nostra citatio modo premisso executa et publicata prenominatos citatos arceat et astringat, ac si in propriis eorum et cujuslibet ipsorum personis apprehensi et citati fuissent, ac etiamsi ipsa citatio fuisset et esset ipsis presentialiter et personaliter lecta, publicata et intimata. Et insuper attendentes, quod lite et causa hujusmodi in Romana curia indecise pendentibus, nichil sit in partibus per quemcunque innovandum, idcirco auctoritate prefata illustissimo domino Erico Daciæ etc. regi ex adverso principali prædicto, omnibusque aliis et singulis sua communiter vel divisim interesse putantibus, inhibemus per presentes, ne ipse rex principalis ex adverso, omnesque et singuli supradicti seu eorum alter per se vel alium seu alios publice vel occulte, directe vel indirecte, quovis quesito colore, in litis pendentia hujusmodi, nostræque immo verius apostolicæ jurisdictionis vilipendium et contemptum, illustriumqe dominorum Henrici, Adolphi et Gerhardi ducum principalium prædictorum prejudicium, et juris sui lesionem, lite et causa hujusmodi sic ut prefertur indecise pendentibus, quidquam innovare vel attemptare presumat vel presumant. Quodsi secus factum fuerit, id totum revocare et in statum pristinum reducere curabimus justitia mediante. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium premissorum, presentes literas sive presens publicum instrumentum, hujusmodi nostram citationem per edictum cum inhibitione in se continentes sive continens, exinde fieri, et per notarium publicum nostrumque et hujusmodi causæ coram nobis scribam infrascriptum subscribi et publicari mandavimus, nostrique sigilli jussimus appensione muniri. Datum et actum Romæ in domibus nostræ solitæ residentiæ sub anno a nativitate domini millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, indictione secunda, die vero lunæ, nona mensis octobris, pontificatus prefati domini nostri Martini papæ quinti anno septimo. Presentibus ibidem venerabilibus viris, evangelista cantore Almaficano et Guillelmo canonico Concordiensi, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et ego Ciprianus Francisci clericus Pistoriensis, publicus apostolica et imperiali auctoritatibus notarius, reverendique in Christo patris et domini, domini Antonii cardinalis judicis et commissarii prefati, ac hujusmodi causæ coram eo scriba, quia prædictæ citationis petitioni ejusque decreto, ac omnibus aliis et singulis, dum sic ut premittitur agerentur et fierent, una cum prenominatis testibus interfui, eaque sic fieri vidi et audivi, ideo hoc presens publicum instrumentum, per alium fidelem scriptum, exinde confeci, subscripsi, publicavi et in hanc publicam formam redegi, signoque et nomine meis solitis et consuetis, una cum prefati domini cardinalis sigilli appensione signavi, rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum.

Mutatur annus domini indictio pontificatus ut infra.

Dominus Christianus episcopus Osiliensis presentauit domino cardinali commissionem dependentem et transsumptum instrumenti sententiæ arbitralis in partibus per regem Romanorum latæ facto, et dixit quomodo dominus noster papa sibi mandauit, quod referret domino cardinali, ut se de contentis in dicta commissione dependente informaret, et domino nostro papæ relationem faceret.

Anno a nativitate domini millesimo quadringentesimo vicesimo quinto, indictione tertia, die vero lunæ, vicesima nona mensis januarii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Martini divina providentia papæ quinti anno octavo, in mei presentis causæ notarii secretariique et scribæ prædicti, ac testium infrascriptorum ad hoc vocatorum et rogatorum presentia personaliter constitutus reverendus pater dominus Christianus episcopus Osiliensis, domini nostri papæ continuus commensalis, ex parte ejusdem domini nostri papæ quandam commissionis siue supplicationis dependentis scedulam, et unum publicum transsumptum sententiæ arbitralis in partibus per serenissimum principem et dominum, dominum Sigismundum Romanorum semper augustum ac Ungariæ etc. regem latæ instrumentum, ut prima facie apparebat, signo et manu notarii signatum et subscriptum, domino cardinali judici et commissario prefato facto realiter et in scriptis infrascriptorum tenorum exhibuit atque presentauit. Referens nichilominus ac dicens, quomodo prefatus dominus noster papa sibi vivæ vocis oraculo commisit et mandauit, quod eidem domino cardinali judici et commissario diceret et referret, quod de contentis in hujusmodi dependentis commissionis sive supplicationis scedula animum suum informaret, et id quod ex diligenti inquisitione et informatione hujusmodi reperiret sanctitati prefati domini nostri papæ in consistorio secreto, ut moris est, referret. Presentibus ibidem venerabilibus dominis Panthaleone ac evangelista cantore Almaficano et Guillelmo de Portugruario canonico Concordiensi, prefati domini cardinalis judicis et commissarii secretariis, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et tunc dominus cardinalis judex et commissarius prefatus dictam commissionis sive supplicationis dependentis scedulam reverenter ut decuit recipiens, eam mihi presentis causæ notario secretarioque et scribæ suo supradicto tradidit soliciterA registrandum. Mandans michi nichilominus et committens, ut tam ipsam dependentis commissionis sive supplicationis scedulam, quam omnia et singula, quæ ipsius vigore inter partes in ea contentas conscribenda occurrerint, in actis meis publicis et presentis causæ registro fideliter scriberem et registrarem, aut per alium fidelem scribi et registrari facerem, et cum expediens fuerit, in publica redigerem seu redigi facerem documenta, partibus copiam petentibus, dum ipsis per dominum cardinalem judicem et commissarium prefatum rite et legitime decreta fuerit, fideliter traderem et exhiberem actis ex eisdem.

Tenores vero dependentis commisionis sive supplicationis scedulæ et transsumpti instrumenti sententiæ, de quibus supra fit mentio, sequuntur et sunt tales

Beatissime Pater. Cum sedes apostolica [etc. vid. sup. usque ad] et citet ut petitur etiam per edictum.

Beatissime pater, licet reperiatur commissio tenoris suprascripti, reverendissimo patri domino cardinali Aquilegiensi presentata, et idem dominus cardinalis dicatur quandam citationem ejus vigore decrevisse, tamen devotissimus filius sanctitatis vestræ Ericus Daciæ etc. rex in dicta commissione nominatus, non credit sanctitatem vestram velle falcem in messem ponere alienam: nec ipsum dominum regem in causa hujusmodi prophana et inter laicos compellere ad litigandum in curia ecclesiastica. Attento presertim, quod in principio commissionis prescriptæ asseratur, sedem apostolicam omnium oppressorum presertim orphanorum et pupillorum fore singulare refugium, attamen nulla oppressio in eadem specifice designatur: et quanquam exponentes prefati se minores viginti quinque annis asserant, hæc tamen assertio non videtur sufficere ad cognitionem causarum hujusmodi ad forum ecclesiasticum deducendi, cum alias miserabiles aut pauperes se non exprimant ut credantur saltem annum vicesimum ætatis attigisse. Supplicatur itaque sanctitas vestra quatenus causarum hujusmodi statum pro expresso habentes, et citationem ipsam revocantes, reverendissimo patri et domino cardinali mandare dignemini, ut in eisdem causis supersedeat et se ulterius non intromittat, cum pateat prefatis exponentibus libera facultas ipsum dominum regem coram judicibus suis secularibus conveniendi. In contrarium facientibus non obstantibus quibuscunque.

Transsumptum instrumenti sententiæ arbitralis latæ per dominum regem Romanorum.

In nomine sancte individuæ Trinitatis, amen. Sigismundus [etc. NB. Inseritur hic integrum laudum Sigismundi, quod in archivo regio et apud Huitfeldium habetur, et cujus clausula seu sententia diffinitiva habetur C. 438 exscripta usque ad verba] Bohemiæ quarto.

Et ego Antonius Bartholomæi Franchi de Pisis publicus apostolica et imperiali auctoritatibus notarius et judex ordinarius ac curiæ et cancellariæ imperialis protonotarius, dictæque causæ coram serenissimo domino nostro, domino Romanorum rege prefato notarius et scriba, quia predictis pronunciationi dictæ sententiæ et arbitrii et promulgationi ac aliis omnibus et singulis suprascriptis, dum sic ut præmittitur agerentur et fierent, una cum prenominatis dominis testibus præsens fui, eaque sic fieri vidi et audivi et in notam suscepi et registravi, has inde literas hoc instrumentum pronunciationis sententiæ in se continentes, alterius manu, me aliis occupato negotiis, de mei licentia fideliter hic descriptas concepi, et ideo de mandato ejusdem domini nostri regis ea publicavi, et me subscripsi, et una cum appensione sigilli majestatis suæ signum meum et nomen apposui consueta, in fidem et testimonium eorundem etiam rogatus et requisitus. Et ego Laurentius Swenonis ArusiensisA diocesis clericus publicus imperiali auctoritate notarius, quia omnia et singula suprascripta non rasa, non abolita, non cancellata, nec in aliqua sui parte vitiata, sed omni prorsus suspicione falsitatis carentia, cum plenis litteris et sano et salvo imperialis majestatis pendenti sigillo sigillata, de verbo ad verbum in omni modo ut premittitur sonantia, mature vidi, diligenter inspexi et attente perlegi anno ab incarnatione domini millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, indictione secunda, mensis octobris die vicesima, hora nona ante meridiem, in castro Wordingburgh Roskildensis diocesis pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini, domini Martini divina providentia papæ quinti anno suo octavo præsentibus ibidem videlicet reverendo in Christo patre et domino, domino Ulrico, dei gratia episcopo ArusiensiA, et honorabili viro domino Johanne Petri illustrissimi principis ac domini, domini Erici regnorum Daciæ etc. regis cancellario, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis ideoque supplicatione et requisitione illustrissimæ principis dominæ Philippæ dei gratia Daciæ, Sweciæ, Norwegiæ regnorum, slavorum gothorumque reginæ ac ducis Pomeraniæ, hoc presens publicum instrumentum manu mea propria scriptum exinde confeci, et in hanc publicam formam transsumpsi, signoque et nomine meis solitis et consuetis signavi, rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium premissorum.

Dominus cardinalis rediens de palatio papæ retulit michi notario, qualiter eodem mane fecerat relationem in consistorio secreto de presenti causa juxta commissionem sibi factam per papam, qualiter ipse habuerat consilia cum valentissimis doctoribus in dicta causa, qui determinaverant causam facti tractandam in curia. Item dominus cardinalis retulit michi notario, quod dominus noster papa post multam disputationem cum dominis cardinalibus in dicto consistorio habitam commisit dicto cardinali judici, quod procederet in causa juxta tenorem commissionis sibi præsentatæ.

Anno, indictione et pontificatu quibus supra, die vero Veneris, tricesima mensis martii, dominus cardinalis judex et commissarius prefatus, Romæ in domibus suæ solitæ residentiæ, statim post reditum suum a palatio domini nostri papæ, in quo tum consistorium secretum tentum fuit et observatum, retulit et dixit michi presentis causæ notario secretarioque et scribæ suo prædicto, se hodie in presentia domini nostri papæ prædicti, in dicto consistorio secreto, juxta et secundum ultimam sibi factam per reverendum patrem dominum Christianum episcopum Osiliensem dicti domini nostri papæ commensalis et presentatam commissionem, plenam in presenti causa fecisse relationem. Videlicet qualiter ipse bina vice cum valentissimis et notabilissimis viris utriusque juris doctoribus et jurisperitis super ista materia et hiis quæ in dicta dependente commissione continebantur, habuisset consilia. Qui omnes unanimiter et concorditer, matura deliberatione previa, consenserunt, concluserunt et determinaverunt, quod causa hujusmodi in Romana curia audienda, cognoscenda et decidenda est ac sententiæ calculo terminanda; non obstantibus hiis, quæ in dicta dependentis commissionis sive supplicationis scedula continentur. Et quomodo tunc dominus noster papa post dictam relationem sic ut premittitur factam, de consilio, deliberatione et consensu omnium dominorum cardinalium, post longam et multam de hoc inter eos habitam disputationem idem dominus noster papa sibi vivæ vocis oraculo commisit et mandavit, quod dicta dependente commissione et contentis in eadem non obstantibus, in causa et causis hujusmodi procederet secundum quod jus deposceret et ordo dictaret rationis, et secundum primo sibi factæ in præsenti causa et presentatæ commissionis vim, formam et tenorem. Ista retulit dictus dominus cardinalis judex et commissarius loco et tempore preallegatis. Mandans michi et committens, quod presentem relationem apud acta presentis causæ fideliter conscriberem et registrarem, aut per alium fidelem conscribi facerem et registrari. Presentibus ibidem venerabilibus viris, evangelista cantore Almaficano et Guillelmo de Portugruario canonico Concordiensi, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis.

Comparuit N. Sachow prepositus ecclesiæ Slesvicensis, et dedit mandatum procurationis suæ, et in quantum mandatum hujusmodi non esset sufficiens, petivit dominis committentibus tutores seu curatores deputari, et dominus Cardinalis deputavit omnes in procuratorio nominatos.

Eadem die videlicet Veneris, tricesima et penultima mensis martii supradicti, comparuit in judicio coram domino cardinali judice et commissario prefato, Romæ in domibus suæ solitæ residentiæ, hora vesperorum consueta, ad jura reddendum, in loco suo solito pro tribunali sedente, venerabilis vir dominus Nicolaus Sachow prepositus ecclesiæ Slesvicensis, et dominorum Adolphi et Gerhardi ducum principalium prædictorum procurator, procuratorio nomine eorundem; et volens de suo procurationis mandato plenam et legitimam facere fidem, quoddam mandati procurationis publicum instrumentum signo et manu notarii publici ut prima facie apparebat signatum et subscriptum, facto realiter et in scriptis infrascripti tenoris exhibuit atque presentavit. Et nichilominus idem dominus Nicolaus Sachow dictis dominis Adolpho et Gerhardo principalibus adhuc in minoritate annorum constitutis, in casu, quo dictum procurationis mandatum sufficiens non esset, tutores seu curatores ad causam et causas hujusmodi pertractandum, prosequendum, agendum et defendendum et pro eis in judicio interveniendum, dari et deputari per dominum cardinalem judicem et commissarium prefatum debita cum instantia postulavit. Memoratus tunc dominus cardinalis judex et commissarius, ad dicti domini Nicolai Sachow instantiam, prenominatis dominis Adolpho et Gerhardo ducibus principalibus, adhuc tanquam in minoritate annorum constitutis, ad causæ et causarum hujusmodi persecutionem, omnes et singulos in dicto procurationis mandato contentos tutores deputauit et curatores, magistro Ludero Rottorp alias eisdem in tutorem et curatorem deputato, nichilominus in curationis officio permansuro.

N. Sachow dedit citationem alias ad partes decretam, et executiones ejus vigore factas.

Deinde vero idem Dominius Nicolaus Sachow procurator et curator quo supra nomine, adhuc ibidem presens et judicialiter comparens, citationem per edictum alias per dominum cardinalem judicem et commissarium prefatum in hujusmodi causa decretam, et unam in Romana Curia desuper subsecutam, et in dorso dictæ citationis scriptam, et duas alias in partibus super dicta citatione factas et de eisdem partibus reportatas executiones, facto realiter et in scriptis infrascriptorum tenorum exhibuit atque representavit. Et nichilominus partem sibi in hujusmodi causa adversam ulterius ad dicendum et opponendum quicquid verbo vel in scriptis contra dictam ipsi Domino cardinali judici et commissario in presenti causa factam et presentatam commissionem, nec non citationem per eundem dominum cardinalem judicem et commissarium in hujusmodi causa decretam, ac executiones desuper tam in Romana curia, quam in partibus factas et subsecutas, et hic ut premittitur exhibitas et reproductas, dicere sive excipere voluerint, per audientiam publicam literarum contradictarum domini nostri papæ citari, mandari, ad aliquem certum peremptorium terminum competentem, per dictum dominum cardinalem judicem et commissarium prefatum, debita cum instantia postulavit. Quam quidem citationem idem dominus cardinalis judex et commissarius dicto domino Nicolao Sachow procuratori instanti et petenti decrevit et concessit: eamque prout petita extitit, ad primam diem juridicam proxime futuram, qua eundem dominum cardinalem judicem et commissarium Romæ in domibus suæ solitæ residentiæ hora vesperorum consveta ad jura reddendum in loco suo solito pro tribunali sedere contigerit, per audientiam publicam literarum contradictarum domini nostri papæ predictam peremptorie fieri voluit et mandauit.

Tenores vero mandati procurationis nec non citationis et executionis instrumentorum publicorum, de quibus supra sit mentio, sequuntur et sunt tales.

Mandatum procurationis dominorum Adolphi et Gerhardi principum principalium, datæ pro N. Sachow procuratore.

In nomine domini amen. Anno a nativitate ejusdem millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, indictione secunda, die vero decima septima mensis septembris, hora vesperorum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Martini divina providentia papæ quinti anno octavo, in mei notarii publici testiumque infrascriptorum ad hæc specialiter vocatorum et rogatorum presentia personaliter constituti illustres principes domini Adolphus et Gerhardus duces Slesvicenses, ac comites Holtzatiæ, Stormariæ et in Schowenborgh, vicesimum quintum ætatis suæ annum nondum complentes, omnibus melioribus modo, via, jure, causa et forma, quibus melius et efficacius fieri potuit et debuit, fecerunt, constituerunt, creaverunt et solenniter ordinaverunt suos veros, certos, legitimos et indubitatos procuratores, actores, factores, negotiorum suorum gestores ac nuncios speciales et generales, ita tamen quod specialitas generalitati non deroget nec e contra, videlicet reverendum in Christo patrem et dominum Hermannum Dwergh sedis apostolicæ prothonotarium, ac venerabiles et circumspectos viros magistros Nicholaum Sachow ecclesiæ Sleswicensis prepositum, Ludolphum Robringh, Thomam Lantzenbergh, Luderum Rottorp, Nicolaum Hamborch, Johannem Hellnick et Henricum Pattensen, in Romana curia procuratores, absentes tanquam presentes, et quemlibet eorum in solidum, ita quod non sit melior conditio occupantis, sed quod unus incepit id alter prosequi mediate valeat et finire. In quantum vero hujusmodi constitutio non valeat de jure, petierunt sibi eosdem tutores et curatores deputari, in causa et causis, quæ vertuntur inter illustrissimum principem dominum Ericum Daciæ etc. regem ex una, et illustres principes dominos duces predictos, super ducatu Slesvicensi et quibusdam aliis terris et eorum occasione, partibus ex altera; ad comparendum pro eisdem dominis coram quocunque judice competente agendum et defendendum libellos, petitiones, summarias, positiones et articulos, literas, instrumenta et munimenta quæcunque et qualiacunque, nec non testes et alia probationum genera producendum et faciendum, et ex adverso productis contradicendum, et contra ea et testium personas, defectus et crimina excipiendum et opponendum, calumpniæ et aliud quodlibet licitum et honestum juramentum in animas ipsorum constituentium prestandum et prestari petendum et audiendum, sententias tam diffinitivas quam interlocutorias fieri petendum et audiendum, ab eisque et quibuscunque gravaminibus appellandum et appellationes prosequendum, expensasque taxari petendum, quascunque litteras gratiam vel justitiam continentes impetrandum et ex adverso impetratis contradicendum, absolutionis etiam simpliciter vel ad cautelam ac restitutionis in integrum vel ad appellandum, beneficia impetrandum, unum vel plures procuratorem vel procuratores seu tutores et curatores loco sui semel vel pluries substituendum, et eum seu eos revocandum et onus sive officium procurationis hujusmodi in se reassumendum totiens quotiens opus fuerit, et generaliter omnia alia et singula faciendum, dicendum, gerendum et exercendum, quæ in premissis et circa premissa necessaria fuerint seu etiam quomodolibet oportuna, et quæ ipsimet constituentes facerent seu facere possent, si premissis personaliter interessent, etiamsi talia forent, quæ mandatum exigant magis speciale quam presentibus est expressum. Promittentes iidem constituentes michi notario publico infrascripto stipulanti et recipienti vice et nomine omnium et singulorum, quorum interest vel intererit, se ratum, gratum atque firmum perpetuo habiturum totum id et quicquid per dictos suos procuratores seu curatores vel eorum alterum ac substituendum ab eis vel eorum altero actum, factum, dictum, gestum seu procuratum fuerit in premissis et quolibet premissorum. Relevantesque et relevare volentes eosdem suos procuratores seu tutores sive curatores et quemlibet eorum ac substituendum ab eis seu eorum altero, ab omni onere satisdandi judicio sisti et judicatum solvi, cum omnibus suis clausulis necessariis et oportunis, sub ypotheca et obligatione omnium bonorum suorum presentium et futurorum. Super quibus omnibus et singulis iidem constituentes sibi a me notario publico infrascripto unum vel plura publicum seu publica fieri petierunt instrumenta. Acta fuerunt hæc Nyemunster in domo hospitii Hartwici Wertsen villani ibidem, Bremensis diocesis. Presentibus ibidem strenuis viris dominis Schakkone Rantzow, Ottone Zestede, Johanne Stake, Henrico van Alvelde et Detlevo van Alvelde militibus Lubicensis et Bremensis diocesis, testibus ad premissa vocatis pariter et rogatis. Et ego Matheus Ditmari clericus Brandeburgensis diocesis publicus imperiali auctoritate notarius, quia hujusmodi procuratorum et tutorum constitutioni, omnibusque aliis et singulis premissis, dum sic ut premittitur, agerentur et fierent, una cum prenominatis testibus presens interfui, eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi, ideoque hoc presens publicum instrumentum exinde confeci, subscripsi et publicavi et in hanc publicam formam redegi, signoque et nomine meis solitis et consuetis signavi et subscripsi, rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum.

Citatio per edictum de partibus reportata, dat per N. Sachow curatorem seu procuratorem.

Universis et singulis et presertim Germanicæ nationis Anthonius [etc. vid. sup. usque ad subscriptionis Cipriani Francisci finem, et illa verba] et singulorum premissorum.

Executio citationis facta in audientia contradictarum.

In nomine domini amen. Anno nativitatis ejusdem millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, indictione secunda, die Veneris, vicessima secunda mensis decembris, pontificatus sanctissimo in Christo patris et domini nostri, domini Martini divina providentia papæ quinti anno octavo, in mei notarii publici et testium infrascriptorum presentia, providus vir magister Alphinus de Campo regali, audientiæ publicæ literarum contradictarum lector, Romæ in ecclesia beatæ Mariæ rotundæ, in eadem audientia, mane ipsius hora consueta, hoc presens retroscriptum publicum instrumentum, ab alio latere tantum, et in eo contenta publice alta et intelligibili voce legit et publicavit, ad instantiam providi viri magistri Johannis Kolkhaghen in Romana curia et illustrium virorum dominorum Henrici, Adolphi et Gerhardi ducum Slesvicensium principalium in ipso instrumento principaliter nominatorum asserti procuratoris, qui sibi eo nomine de lectura et publicatione hujusmodi per me notarium publicum infrascriptum fieri petiit publicum instrumentum. Præsentibus ibidem providis viris magistris Johanne Stallen et Johanne Paschen in eadem audientia procuratoribus, ad premissa vocatis specialiter et rogatis.

Post modum vero die sabbati, vicesima tertia dicti mensis, hoc presens instrumentum hora primarum vel quasi, valvis dictæ ecclesiæ affixi, et ibidem extensum dimisi. Presentibus ibidem providis viris magistris Johanne Stullen et Johanne Paschen, in dicta audientia procuratoribus et testibus predictis ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Deinde hora tertiarum dictæ diei vel quasi, de predictis valvis removi, et valvis Basilicæ principis apostolorum de urbe affixi. Et demum hora nonarum ejusdem diei de proxime dictis valvis removi. Rogatus et requisitus ut de affixione et remotione hujusmodi publicum conficerem instrumentum. Presentibus ibidem discretis viris Nicolao Johannis et Mathia Thur clericis Cracoviensis et Wratislaviensis diocesis, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et ego Henricus Alphusen clericus Osnaburgensis diocesis publicus apostolica et imperiali auctoritatibus notarius et audientiæ predictæ scriba, quia lecturæ et aliis premissis interfui, ac affixionem et remotionem prædictas feci, ideo hoc presens publicum instrumentum per alium fideliter scriptum, signo et nomine meis solitis signavi rogatus.

Executio facta in ecclesia Lubicensi.

In nomine domini amen. Anno a nativitate ejusdem millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, indictione tertia, die vero vicesima septima decembris, hora tertiarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Martini divina providentia papæ quinti anno octavo, in ecclesia Lubicensi cathedrali, in mei notarii publici testiumque infrascriptorum ad hoc vocatorum specialiter et rogatorum presentia personaliter constitutus venerabilis vir magister Nicolaus Sachow, præpositus ecclesiæ Slesvicensis, habens in manibus suis quasdam litteras citationis et inhibitionis reverendissimi in Christo patris et domini Antonii miseratione divina tituli sanctæ Susannæ sacrosanctæ Romanæ ecclesiæ presbyteri cardinalis, in causa nullitatis sententiæ inter illustres principes dominos Henricum, Adolphum et Gerhardum duces slesvicenses ex una, et illustrissimum dominum Ericum Daciæ etc. regem partibus ex altera, ab eodem domino cardinali sub anno a nativitate domini millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, die lunæ nona mensis octobris emanatas et emissas, et per Ciprianum Francisci clericum Pistoriensem, publicum apostolica et imperiali auctoritatibus notarium subscriptas, sigilloque ejusdem domini cardinalis sigillatas, easdem pro parte dictorum dominorum ducum infra missarum solennia valvis dictæ ecclesiæ cathedralis affixit, ibique per horam vel ultra stare dimisit, dictasque litteras debite secundum ordinem illarum et continentiam plenariam fuit executus. Quibus tandem ablatis, veras earum copias prefatis valvis affixit, quas abinde recedendo ibidem sic affixas stare dimisit. Super quibus omnibus et singulis premissis idem magister Nicolaus præpositus petiit sibi a me notario publico infrascripto unum vel plura publicum vel publica fieri instrumentum seu instrumenta. Acta sunt hæc Lubeck anno, indictione, die, hora, mense, loco et pontificatu quibus supra. Presentibus ibidem discretis viris Henrico Poghetze clerico Lubecensi, et Johanne Dunker laico Verdensis diocesis, testibus ad premissa vocatis pariter et rogatis. Et ego Matheus Ditmari clericus Brandeburgensis diocesis publicus imperiali auctoritate notarius, quia hujusmodi literarum affixioni, executioni omnibusque aliis et singulis premissis, dum sic ut premittitur, agerentur et fierent una cum prenominatis testibus presens interfui, eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi, ideo hoc presens publicum instrumentum per me scriptum exinde confeci, subscripsi, publicavi et in hanc publicam formam redegi, signoque et nomine meis solitis et consuetis signavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium premissorum.

Executio citationis facta in valvis ecclesiæ Zwerinensis.

In nomine domini amen. Anno nativitatis ejusdem millesimo qudringentesimo vicesimo quinto, indictione tertia, die vero lunæ, decima quinta mensis januarii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Martini divina providentia papæ quinti anno octavo, hora tertiarum vel quasi, infra missarum solempnia, ego Nicolaus Deghenhardi clericus Lubicensis publicus imperiali auctoritate notarius, pro parte illustrium dominorum Henrici, Adolphi et Gerhardi ducum Slesvicensium etc. ad hoc rogatus et requisitus, literas citationis et inhibitionis reverendissimi in Christo patris et domini, domini Antonii miseratione divina tituli sanctæ Susannæ sacrosanctæ Romanæ ecclesiæ presbyteri cardinalis, in causa nullitatis sententiæ inter dictos dominos ex una, et illustrissimum dominum Ericum Daciæ etc. regem parte ex altera vertente, ab eodem domino cardinali sub anno a nativitate domini millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, die lunæ nona mensis octobris emanatas et emissas, et per Cyprianum Francisci clericum Pistoriensem apostolica et imperiali auctoritatibus notarium subscriptas, sigilloque ejusdem domini cardinalis sigillatas, in presentia testium infrascriptorum, valvis ecclesiæ Zwerinensis affixi, et per horam vel circa stare dimisi, dictasque litteras debite secundum omnem tenorem illarum et continentiam plenariam executus fui. Tandem eas deponens, copias plene auscultatas earundem præfatis valvis affixi, quas abinde recedendo ibidem sic affixas etiam stare dimisi. Acta sunt hæc Zwerin anno, indictione, die, hora, mense, loco, pontificatu et aliis quibus supra. Presentibus ibidem discretis viris dominis Alberto Dysin, Johanne Wulf, Gerardo Romer, Tiderico Saskeman, et Nicolao Pampow, Zwerinensis et parochialis sancti Petri Rostokiensis Zwerinensis diocesis ecclesiarum vicariis perpetuis, testibus ad premissa vocatis pariter et rogatis per me. In fidem vero et evidens testimonium omnium et singulorum premissorum, presens publicum instrumentum propria manu mea conscriptum exinde confeci, et in hanc publicam formam redegi, quam signo et nomine meo solitis et consuetis signavi ut premittitur rogatus et requisitus, de quo solenniter protestor N. Deghenhardi.

Anno, indictione et pontificatu quibus supra, die vero lunæ secunda mensis aprilis, fuit proxima feria secunda post festum palmarum. Quare ab illa die inclusive propter sacrum tempus passionis domini nostri Ihesu Christi tunc instans, et festa paschalia subsequentia usque ad octavas paschæ inclusive, dominus cardinalis judex et commissarius prefatus ad jura reddendum pro tribunali non sedebat.

Comparuit Luderus Rottorp procurator et curator ducum et dedit citationem audientiæ facto, et accusavit contumaciam partis adversæ nil dicentis contra commissionem, citationem et ejus executionem.

Die mercurii, decima octava mensis aprilis supradicti, comparuit in judicio coram domino cardinali judice et commissario prefato Romæ in domibus suæ solitæ residentiæ, hora vesperorum consueta, ad jura reddendum in loco suo solito pro tribunali sedente, magister Luderus Rottorp procurator nomine quo supra, et quandam citationem audientiæ pergameneam scedulam alias ab auditorio ipsius domini cardinalis, judicis et commissarii emanatam, de ejusque voluntate et mandato in audientia publica literarum contradictarum domini nostri papæ positam atque lectam, signoque ipsius audientiæ ab intra signatam, nec non sigillo ad hujusmodi citationes sigillandas specialiter deputato a tergo, ut moris est, sigillatam, aliasque inibi debitæ executioni demandatam, facto realiter et in scriptis infradicti tenoris exhibuit atque reproduxit; citatorumque in eadem contentorum non comparentium, neque quidquam verbo vel in scriptis contra ipsi domino cardinali judici et commissario prefato factam in hujusmodi causa et presentatam commissionem, nec non citationem per eundem dominum cardinalem judicem et commissarium decretam et concessam, ac ejus executionem tam in curia, quam extra et in partibus rite et legitime factas et subsecutas, et alias in presenti causa exhibitas et reproductas, dicere sive excipere curantium contumaciam accusavit. Ipsosque contumaces reputari per dominum cardinalem judicem et commissarum prefatum debita cum instantia postulavit. Memoratus tunc dominus cardinalis judex et commissarius dictos citatos non comparentes, neque hujusmodi diei actui atque termino in aliquo satisfacere curantes reputavit merito, prout erant, quoad actum et terminum hujusmodi, exigente justitia, contumaces.

Citatio audientiæ.

Tenor vero citationis audientiæ pergameneæ scedulæ, unde supra sit mentio, sequitur et est talis.

Mandat reverendissimus pater dominus Antonius tituli sanctæ Susannæ sanctæ Romanæ ecclesiæ cardinalis presbyter Aquilegiensis vulgariter nuncupatus, judex et commissarius a domino nostro papa causæ et partibus infrascriptis specialiter deputatis, citari in audientia publica literarum contradictarum dicti domini nostri papæ, ut moris est, et citat dominum Ericum regem Daciæ, omnesque alios et singulos sua interesse putantes, et eorum procuratores, si qui sint in Romana curia pro eisdem, quatenus prima die juridica proxime sequente, hora audientiæ vesperorum, in domibus suæ solitæ residentiæ, quibus eundem dominum cardinalem in loco suo solito et consueto ad jura reddendum pro tribunali sedere contigerit, compareant in judicio legitime coram eo, ad dicendum et opponendum quicquid verbo vel in scriptis dicere sive opponere voluerint contra commissionem eidem domino cardinali factam, et citationem ad partes decretam, et ejus executiones de partibus reportatas et reproductas, in causa et causis vertentibus coram dicto domino cardinali inter eosdem citatos ex una, et dominos Henricum, Adolphum et Gerhardum duces Slesvicenses de et super nullitate pretensæ sententiæ arbitralis per dominum Sigismundum regem Romanorum pro dicto Erico rege et contra prefatos duces promulgatæ super ducatu Slesvicensi et aliis in causa deductis et eorum occasione, partibus ex altera. Alioquin in causa et causis hujusmodi, prout justum fuerit, ulterius procedetur, dictorum citatorum contumacia vel absentia in aliquo non obstante. Datum Romæ, in domibus dictæ nostræ residentiæ, die sexta decima mensis aprilis, sub anno domini millesimo quadringentesimo vicesimo quinto, indictione tertia, pontificatus domini nostri Martini divina providentia papæ qvinti anno octavo.

Comparuit Luderus Rottorp procurator et curator ducum principalium, et petiit compelli Matheum Ditmari notarium ad producendum instrumentum sententiæ latæ per dominum Sigismundum regem Romanorum.

Die veneris, vicesima mensis aprilis supradicti, comparuit in judicio coram domino cardinali judice et commissario prefato, Romæ in domibus suæ solitæ residentiæ, hora vesperorum consueta, ad jura reddendum in loco suo solito pro tribunali sedente, magister Luderus Rottorp curator et procurator predictus quo supra nomine, et asserens discretum virum Matheum Ditmari clericum Brandeburgensis diocesis notarium publicum, cujusdam sententiæ per serenissimum principem dominum Sigismundum Romanorum et Ungariæ etc. regem latæ publicum quoddam instrumentum hanc causam concernens, et ad ejus decisionem sive juris partis suæ conservationem et defensionem faciens, penes se habere et detinere; eundem Matheum Ditmari ad dictum instrumentum sententiæ in hac causa producendum cogi et compelli per dominum cardinalem judicem et commissarium prefatum debita cum instantia postulavit.

Dominus cardinalis mandavit moneri dictum Matheum Ditmari notarium ad producendum dictum instrumentum sententiæ, per porterium suum. Memoratus tunc dominus cardinalis judex et commissarius, ad prenominati magistri Luderi Rottorp procuratoris seu curatoris instantiam dictum Matheum Ditmari notarium, ad producendum in hac causa predictum sententiæ instrumentum, compellendum duxit, ac cogi et compelli voluit et mandavit.

Porterius domini cardinalis refert se monuisse statim dictum Matheum Ditmari notarium, ad portandum dictum instrumentum sententiæ ad statim.

Subsequenter vero discretus vir, Jacobus porterius domini nostri papæ cursor retulit in eodem judicio coram domino cardinali judice et commissario prefato adhuc prout et ubi supra loco et hora preallegatis ad jura reddendum pro tribunali sedente, michi presentis causæ notario atque scribæ prædicto, se de ipsius domini cardinalis mandato sibi super hoc facto ut asseruit legitime facto, et ad prefati magistri Luderi Rottorp procuratoris instantiam, statim et in continenti sub pena excommunicationis monuisse dictum Matheum Ditmari notarium publicum, et sibi mandasse, quod dictum instrumentum sententiæ penes se existens et ad hanc causam faciens coram domino cardinali judice et commissario prefato produceret et presentaret ad statim, videlicet ad hanc horam audientiæ dicti domini cardinalis judicis et commissarii, antequam ipsum a loco suo judiciali recedere contingeret; prout et quemadmodum idem cursor habuit, ut asseruit ab eodem domino cardinale judice et commissario prefato specialiter in mandatis.

Relatione facta comparuit dictus notarius et produxit ipsum instrumentum sententiæ, compulsus per dominum cardinalem, salvo salario suo, ut asseruit.

Cujus quidem cursoris relatione sic ut premittitur facta, comparuit in eodem judicio coram domino cardinale judice et commissario prefato, adhuc prout et ubi supra loco et hora preallegatis, ad jura reddendum pro tribunali sedente, Matheus Ditmari notarius supra nominatus, et ut asseruit per dictum dominum cardinalem judicem et commissarium compulsus et coactus, pretactum instrumentum sententiæ signo et manu notarii publici, ut prima facie apparebat, signatum et subscriptum, facto realiter et in scriptis infrascripti tenoris exhibuit atque presentavit. Protestans tamen prius, quod sibi pro suis laboribus in dicto instrumento sententiæ impensis satisfiat de suo salario competenti.

Luderus Rottorp procurator sive curator dominorum ducum principalium repetiit dictum instrumentum sententiæ in quantum facit pro parte sua; et obtinuit sibi prefigi terminum ad impugnandum sententiam.

Deinde vero recomparuit in eodem judicio coram domino cardinali judice et commissario prefato, adhuc prout et ubi supra loco et hora prealligatis, ad jura reddendum pro tribunali sedente, discretus vir magister Luderus Rottorp, in Romana curia et dictorum dominorum Henrici, Adolphi et Gerhardi fratrum ducum principalium procurator, procuratorio nomine eorundem, de cujus procurationis mandato superius in actis causæ legitima extat facta fides, et dictum instrumentum sententiæ per prenominatum Matheum Ditmari ut premittitur productum, in quantum pro se et parte sua predicta et contra partem adversam facit, hic repetiit, et verbo solum et duntaxat de novo reproduxit. Et nichilominus partem sibi in hujusmodi causa adversam ulterius ad dicendum et opponendum quicquid verbo vel in scriptis dicere vel opponere voluerit contra hujusmodi repetita, nec non ad justificandum et impugnari videndum sententiam a serenissimo principe Sigismundo Romanorum et Ungariæ et c. rege, ut premissum est, in hujusmodi causa latam, per audientiam publicam literarum contradictarum domini nostri papæ predictam, ad aliquem certum peremptorium terminum competentem citari, mandari, sibique et parti suæ eundem terminum ad dictam sententiam impugnandum statui, prefigi et assignari per dominum cardinalem judicem et commissarium prefatum, debita cum instantia postulavit. Quam quidem citationem idem dominus cardinalis judex et commissarius dicto magistro Ludero Rottorp procuratori instanti et petenti decrevit et concessit, eamque prout petita extitit, ad primam diem juridicam proxime futuram, qua eundem dominum cardinalem judicem et commissarium, Romæ in domibus suæ solitæ residentiæ hora vesperorum consueta ad jura reddendum in loco suo solito pro tribunali sedere contigerit, per audientiam publicam literarum contradictarum domini nostri papæ predictam, peremptorie fieri voluit et mandavit. Eundem etiam terminum dicto magistro Ludero Rottorp procuratori instanti et petenti ad actum prenarratum nichilominus statuendo, prefigendo et assignando.

Instrumentum sententiæ productum per Matheum Ditmari notarium compulsum.

Tenor vero publici sententiæ instrumenti, de quo supra sit mentio, sequitur et est talis.

In nomine domini amen. Anno a nativitate ejusdem millesimo quadringentesimo vicesimo quarto, indictione secunda, mensis junii die vicesima octava, hora tertiarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Martini divina providentia papæ quinti anno septimo, constitutus personaliter in presentia serenissimi ac illustrissimi principis et domini nostri, domini Sigismundi Romanorum etc. regis semper Augusti, pro tribunali in majori aula superioris castri Budensis Vesprimiensis diocesis sedentis, venerabilibus et circumspectis viris dominis Johanne Westfali Caminensis, et illustrissimi principis et domini Erici Daciæ etc. regis ex una, et Nicolao Sachow Slesvicensis ecclesiarum prepositis, illustris domini Henrici ducis Slesvicensis ac comitis Holtsatiæ, Stormariæ et in Schowenborgh partibus ex altera, hinc inde procuratoribus, idem dominus Johannes Westfali procuratorio nomine dicti domini Erici regis petiit per dictum serenissimum principem Romanorum regem, tanquam arbitrum in causis, litibus et controversiis inter ipsos dominos Ericum Daciæ etc. regem ex una et Henricum ducem et comitem suosque fratres partibus ex altera quomodolibet vertentibus pronunciari. Prefatus vero dominus Nicolaus procurator ex adverso asserens nullatenus pronunciandum, nonnullas causas desuper allegavit, illas per verba subsequentia vel eis in effectu similia publice explicando, videlicet: ego Nicolaus procurator et procuratorio nomine domini Henrici ducis Sleswicensis etc. primo protestor, quod vos serenissime domini rex non estis arbiter in hac causa, ex eo quia non constat, quod quondam dominus Rompoldus principalis arbiter causam hujusmodi ad vos ante mortem suam remiserit vel portaverit. Item dico, quod compromissum factum est per minorennes sine auctoritate superiorum, et de jure invalidum. Item dico, ex aliis causis, quæ ex tenore compromissi constant, arbiter non estis: et si, quod non credo, arbiter essetis, tunc dico quod juris ordinem non servastis, quia lis non est contestata coram vobis, nec pars mea habuit terminum competentem ad dicendum contra jura et producta adversæ partis, licet secundum jus, ut in pretenso compromisso apparet, surgere et terminare deberetis. Protestor etiam, quod in casu quo arbiter essetis, ante omnia deberet pronunciari super appellatione mea a domino Ludovico de Cattaneis vestro commissario in partibus interposita et vobis presentata. Alioquin et ex causis premissis de nullitate sententiæ protestor. Quibus sic explicatis, dictus serenissimus Romanorum rex in causa concludens, per os et organum venerabilis viri Francisci de Praga præpositi Strigoniensis et vicecancellarii imperialis, cui etiam specialiter hæc commiserat, in scriptis pronunciavit, prout in scedula pronunciationis, quam ibidem exhibuit et alta ac intelligibili voce, de verbo ad verbum sequitur et est talis.

Christi nomine invocato [etc. est clausula seu sententia diffinitava laudi Sigismuni, quæ habetur C. 438-.439 usque ad ea verba] utrique parti actionem reservantes.

Post cujus quidem sententiæ pronunciationem et scedulæ lectionem, prefatus dominus Nicolaus quo supra nomine publice fuerat protestatus in effectu, quod in hujusmodi sententiam et pronunciationem nequaquam consentiret, quinimmo eam nullam asserens, se contra eam omnibus remediis juris sibi et parti suæ competentis uti velle, publice simili protestatione media affirmavit. Super quibus omnibus et singulis idem dominus Nicolaus quo supra nomine petiit sibi a me notario publico infrascripto unum vel plura fieri publica instrumenta. Acta sunt hæc anno, indictione, mense, die, hora, pontificatu et loco quibus supra: presentibus ibidem reverendissimis patribus dominis Fernando episcopo lucensi apostolico nuncio, Gunthero archiepiscopo Magdeburgensi, domino Bernardo Busche in ecclesia Slesvicensi, Alberto van Dembroke in ecclesia sancti Johannis Luneburgensis Verdensis diocesis perpetuis vicariis, ac aliis baronibus, nobilibus, doctoribus, militibus et aliis quam pluribus fide dignis, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et ego Matheus Ditmari clericus Brandeburgensis diocesis publicus imperiali auctoritate notarius, quia hujusmodi sententiæ, petitioni, protestationi, conclusioni ac pronunciationi, omnibusque aliis et singulis premissis, dum sic ut premittitur agerentur et fierent, una cum prenominatis testibus presens interfui, eaque sic fieri vidi et audivi, ideoque hoc presens publicum instrumentum per me fideliter conscriptum exinde confeci, subscripsi, publicavi et in hanc publicam formam redegi, signoque et nomine meis solitis et consvetis signavi, rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum.

Comparuit Luderus Rottorp procurator et dedit citationem audientiæ facto et in contumaciam citatorum impugnavit sententiam de nullitate, et accusavit contumaciam nichil dicentium contra ultimo repetita et non justificantium pretensam sententiam.

Die veneris, vicesima septima mensis aprilis supradicti, comparuit in judicio coram domino cardinale judice et commissario prefato, Romæ in domibus suæ solitæ residentiæ, hora vesperorum consueta, ad jura reddendum in loco suo solito pro tribunali sedente, magister Luderus Rottorp procurator et curator predictus nominibus quibus supra, et quandam citationem audientiæ pergamenam scedulam alias ab auditorio dicti domini cardinalis judicis et commissarii emanatam, de ejusque voluntate et mandato in audientia publica literarum contradictarum domini nostri papæ positam atque lectam, signoque ipsius audientiæ ab intra signatam et sigillo ad hujusmodi citationes sigillandas specialiter deputato a tergo ut moris est, sigillatam, aliasque inibi debitæ executioni demandatam, facto realiter et in scriptis infrascripti tenoris exhibuit et representavit, citatorumque in eadem contentorum non comparentium, neque pretactam sententiam arbitralem per serenissimum principem dominum Sigismundum Romanorum, Ungariæ etc. regem pro parte adversa et contra partem suam ut premittitur latam et promulgatam justificare aut ex adverso impugnari, neque contra ultimo producta sive repetita quicquam dicere vel excipere curantium, contumaciam accusavit, ipsos contumaces reputari petendo. Et in ipsorum contumaciam, dictam sententiam per serenissimum principem dominum Sigismundum Romanorum, Ungarie etc. regem predictum ut premittitur latam, et processum coram eo habitum, ex actis causæ hujusmodi de nullitate quantum potuit impugnavit. Et nichilominus dictos processum et sententiam nullos iniquos irritos et injustos, ac male, inique et injuste processum, pronunciatum et sententiatum, dictamque partem adversam propterea in expensas in hujusmodi causa factas condempnandum fore, pronunciari, decerni et declarari per dominum cardinalem judicem et commissarium prefatum, debita cum instantia postulavit.

Citatio audientiæ ad dicendum contra producta, et ad justificandum sententiam arbitralem.

Tenor vero citationis audientiæ pergameneæ scedulæ, unde supra sit mentio, sequitur et est talis.

Mandat reverendissimus pater dominus Antonius tituli sanctæ Susannæ sanctæ Romanæ ecclesiæ presbyter cardinalis, Aquilegiensis vulgariter nuncupatus, judex et commissarius a domino nostro papa specialiter deputatus, citari in audientia publica literarum contradictarum domini nostri papæ, ut moris est, et citat dominum Ericum regem Daciæ etc. omnesque alios et singulos sua interesse putantes, et eorum procuratores, si qui sint in Romana curia pro eisdem, quatenus prima die juridica proxime sequenti, hora audientiæ vesperorum, in domibus suæ solitæ residentiæ quibus eundem cardinalem in loco suo solito et consueto ad jura reddendum pro tribunali sedere contigerit, compareant in judicio legitime coram eo ad dicendum et opponendum quidquid verbo vel in scriptis dicere sive excipere voluerint contra ultimo producta: nec non ad justificandum pretensam arbitralem sententiam per dominum Sigismundum regem Romanorum latam, in causis vertentibus coram dicto domino cardinale inter eosdem citatos ex una, et nobiles ac illustres principes et dominos Henricum, Adolphum et Gerhardum duces Sleswicenses, de et super nullitate dictæ pretensæ arbitralis sententiæ per eundem dominum Sigismundum regem Romanorum et pro dicto Erico rege Daciæ et contra prefatos duces super quibusdam terris et aliis in causis deductis et eorum occasione, partibus ex altera promulgatæ. Alioquin in causis hujusmodi, prout justum fuerit, procedetur, dictorum citatorum contumacia non obstante. Datum Romæ in ecclesia beatæ Mariæ rotundæ, die vicesima quarta mensis aprilis, anno domini millesimo quadringentesimo vicesimo quinto, indictione tertia, pontifacatus domini nostri Martini divina providentia papæ quinti anno octavo.

Dominus cardinalis rediens de palatio papæ retulit michi notario, qualiter hodie dominus noster sibi mandasset, quatenus de procedendo in hujusmodi causa ulterius supersederet, donec etc.

Anno, indictione et pontificatu quibus supra, die vero mercurii, sexta decima mensis maji, dictus reverendissimus pater et dominus Anthonius cardinalis Aquilegiensis et in hac causa commissarius, de palatio apostolico et sanctissimo domino nostro papa predicto rediens, in domibus solitæ suæ residentiæ predictis retulit mihi Cypriano notario et hujusmodi causæ scribæ prædicto, qualiter idem sanctissimus dominus noster Martinus papa quintus sibi hodie mandasset, quatenus in causa hujusmodi de procedendo ulterius supersederet, donec aliud ab eodem domino nostro papa habuerit in mandatis. Presentibus ibidem venerabilibus viris dominis evangelista cantore Almaficano et Guillelmo de Portugruario canonico Concordiensi, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis.

Constitutus quidam Rikoldus de registro literarum apostolicarum, quandam bullam advocationis dicto domino cardinali presentavit, quam idem cardinalis ulterius tradidit michi notario apud acta registrandam.

Anno, indictione et pontificatu quibus supra, die vero vicesima secunda mensis junii, hora vesperorum vel quasi, constitutus coram reverendissimo patre domino cardinali commissario et judice supradicto, in domibus solitæ suæ residentiæ predictis, discretus vir Rikoldus in registro literarum apostolicarum scriptor, quandam litteram apostolicam advocationis sanctissimi domini nostri Martini papæ quinti, ejus vera bulla plumbea cum filis sericis rubei croceique coloris more Romanæ curiæ impendentibus bullatam, sanam et integram non viciatam, nec in aliqua sui parte suspectam, sed omni penitus dubio et suspicione carentem, eidem domino cardinali judici et commissario tanquam ab ipso arrestatam presentavit. Quam idem dominus cardinalis judex et commissarius de ipsius scriptoris manibus reverenter ut decuit recipiens, eam mihi Cypriano notario et scribæ predicto apud acta hujusmodi causæ registrandum, prout inferius de verbo ad verbum inserta est, ulterius tradidit et presentavit.

Reverendus pater dominus Olavus episcopus Arosiensis, assertus ambassiator domini regis, petiit dictam literam de arrestari, et apud acta causæ registratam sibi restitui. Sed magister Luderus Rottorp procurator et curator dominorum ducum ex adverso dixit, quod non, ex causis ut hic.

Post quod statim et in continenti constitutis coram eodem domino cardinali judice et commissario, loco et hora predictis, reverendo patre domino Olavo episcopo Arosiensi, asserente se ambassiatorum serenissimi principis et domini, domini Erici regis Daciæ ex una, et magistro Ludero Rottorp procuratore ac curatore dominorum Henrici, Adolphi et Gerhardi ducum principalium predictorum procuratorio et curatorio nomine eorundem, partibus ex altera, dictus dominus Olavus episcopus supradictam advocationis litteram apostolicam, per ipsum ut asseruit expeditam, de arrestari registratamque apud presentis causæ acta sibi restitui et presentari, cum instanita debita postulavit. Predictus vero magister Luderus procurator et curator quo supra nomine, literam hujusmodi nequaquam illi restitui seu presentari deberi, nisi prius eandem de surreptione ac falso impugnasset, et antequam dictus reverendus pater dominus Olavus episcopus mandatum ad talia petendum exhibuisset, asserens, sibi terminum ad impugnandum litteram hujusmodi de surreptione et falso ut premittitur, aliasque contra eandem excipiendum, similiter cum instantia debita postulavit.

Dominus cardinalis dicens se velle deliberare super premissis, dictis partibus cras ad horam vesperorum, ad audiendum voluntatem suam terminum assignavit.

Demum altercationibus hinc inde per premissos habitis, dictus reverendissimus pater et dominus cardinalis judex et commissarius, se super premissis deliberare velle asserens, supranominatis altercantibus et cuilibet eorum hinc inde ad audiendum voluntatem suam cras ad horam vesperorum, terminum peremptorium prefixit et assignavit.

Bulla advocationis. Cf. 1425. 23. majA

Dominus Olavus episcopus assertus ambassiator regis Daciæ petiit litteram advocationis de arrestari et sibi presentari dominus Luderus Rottorp procurator et curator dominorum ducum ex adverso respondit, quod non ex causis ut hic dominus pronunciavit ut hic.

Die vicesima tertia supradicti mensis junii, hora vesperorum vel quasi, comparentibus coram dicto reverendissimo patre domino cardinali judice et commissario, reverendo patre domino Olavo episcopo Arosiensi asserto ambassiatori illustrissimi domini Erici regis Daciæ ex una, et magistro Ludero Rottorp procuratore ac curatore predictorum, quo supra nomine, idem dominus Olavus episcopus bullam advocationis predictam dearrestari, et sibi tanquam per eum expeditam presentari, debita cum instantia postulavit. Dictus vero magister Luderus ex adverso, hoc minime fieri debere ex causis proxima die per eum narratis asserens, voluntatem domini cardinalis judicis et commissarii predicti desuper pronunciari similiter cum instantia postulavit. Ad quod idem reverendissimus pater dominus cardinalis judex et commissarius se cum jurisperitis desuper consilia habuisse proponens, pronunciavit verbo duntaxat, quod dearrestationem dictæ bullæ et traditionem ejusdem, non nisi parte super exceptionibus et impugnationibus predictis audita, et mandato sufficienti ad dearrestationem petendum producto facere de jure non teneretur, neque vellet, nisi aliud a sanctissimo domino nostro papa predicto haberet in mandatis. Presentibus ibidem venerabilibus viris dominis euangelista cantore Almaficano et Guillelmo de Portugruario canonico Concordiensi, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis.

Dominus cardinalis retulit michi notario, qualiter dominus noster papa mandasset sibi, quatenus domino Hermanno preposito Ottoniensi dictam bullam faceret presentari. Mandans michi ulterius, quatenus eandem bullam apud acta registratam dicto domino Hermanno preposito presentarem.

Die vero martis, vigesima sexta dicti mensis junii, hora tertiarum vel quasi, supradictus reverendissimus pater dominus cardinalis judex et commissarius retulit michi Cypriano notario atque scribæ predicto, qualiter sanctissimus dominus papa Martinus predictus sibi mandasset, quatenus supradictam bullam advocationis venerabili viro, domino Hermanno præposito Ottoniensi, simpliciter absque aliquo impedimento seu impugnatione alicujus tradi faceret et presentari. Itaque idem dominus cardinalis judex et commissarius michi presentis causæ notario et scribæ predicto ulterius mandavit, quatenus eandem bullam advocationis superius in actis causæ ut premittitur registratam, ipsi domino preposito Ottoniensi in suo vero originali traderem et presentarem. Ego Cyprianus notarius dictam bullam supradicto preposito presentavi. Cui quidem mandato hujusmodi ego per omnia obediens eandem bullam advocationis originalem, registratam superius ut prefertur, eidem domino preposito Ottoniensi asserto ambassatori, die et hora predictis, in domibus solitæ residentiæ dicti reverendissimi patris domini cardinalis judicis et commissarii realiter tradidi et presentavi presentibus ibidem venerabilibus viris dominis euangelista cantore Almaficano et Guillelmo de Portugruario canonico Concordiensi, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Finis est. Ciprianus notarius manu propria. Et ego Ciprianus Francisci clericus Pistoriensis publicus apostolica et imperiali auctoritatibus notarius, reverendissimique in Christo patris et domini, domini Antonii cardinalis judicis et commissarii prefati, ac hujusmodi causæ coram eo scriba, quia eidem causæ actis et actitatis omnibus et singulis, dum ut premittitur et in viginti duobus foliis cum dimidio papiri continetur, coram eodem domino cardinali agerentur et fierent, presens interfui una cum prenominatis testibus, eaque sic fieri vidi et audivi, ideo de mandato ipsius domini cardinalis judicis et commissarii michi super hoc facti, ipsa acta et actitata omnia et singula per alium fideliter conscripta exinde confeci, subscripsi et in hanc publicam formam sive in hæc præsentia documenta redegi, signoque et nomine meis solitis et consuetis, una cum prefati domini cardinalis soliti sigilli appensione signavi, rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum.