previous next

Anglorum enim gens nobilissima, quę ab antiquis Saxonibus originem ducere uenerabili Beda presbytero, eiusdem gentis historiographo, describente dinoscitur, Haraldo rege fortissimo a Willelmo australium Normannorum duce belli insidiis interempto ipsoque Willelmo ita demum Anglorum imperium ui arripiente, eorundem, quos supra commemorauimus, Romanorum seu Francigenarum dominatus iure diutius oppressa, eo tantum modo pristinę se restituendam libertati incipiebat presumere, si insignissimum principem Canutum cum sui exercitus uiribus ad ulciscendam consanguinei necem, Haroldi scilicet quondam regis ab eisdem Romanis interempti, Britannię litoribus agnouisset applicare.

Siquidem, inclitis eorum ducibus et comitibus, satrapis et nobilibus diuersarumque dignitatum personis partim ferro peremptis, aliis in ergastulis deputatis, quibusdam paternarum gazarum ac dignitatum honore simul et hereditate priuatis, nonnullis natiuo solo exterminatis, reliquis ueluti publica seruitute oppressis, ferocitatem tirannidis eorum non ferentes extraneorum attrahere decernunt auxilia, cum resperandę seu recuperandę libertatis ducem eis aut principem inimicorum prouida non reliquisset astutia. Unde legatis frequentius transmissis prestantissimi principis Canuti deposcunt auxilium, illi magis cupientes hostibus aggressis ad Anglorum optinendum decertare imperium quam inimicorum tyrannidem patiendo ferocitatis eorum ferre dominium.

Quorum angustiis et legationibus piissimus heros incitatus incommoditati eorum succurrendum decreuit, ut et gentem nobilissimam pristinę libertati restitueret et Romanorum seu Francigenarum insolentiam consanguinei necem ulciscendo puniret. Classem ergo quamplurimam parari instituit suisque ad omnia paratos esse edicto proposito demandauit. Sed omnia disponens et cuncta diiudicans, cuius iudicia abyssus multa, et cuius consilium nullus inuestigare potest mortalium, siue pro illius adhuc gentis correptione protelanda seu pro martyrii gloria nobilissimi principis suę magis proprię genti quam extraneis reseruanda iter humanę uoluntatis impediebat; qui Danis de principe patronum, de rege prothomartyrem efficere disponebat.

Prothomartyrem dico, quia nulla antiquorum relatione didicimus aliquem ex eorum gente ante martyrio insignitum fuisse, nullum inter eos pro seruandę iusticię constantia taliter occubuisse. Iccirco gloria et honore coronatus in dextera sempiterni regis permanet collocatus. Sed hęc deo cognita.