Aa:

Anno domini mccclxiii^o uocem iocunditatis congregati sunt nuncii consulares ciuitatum maritimarum in Nikopinge Falstrie\ de Lubeke Iohannes Plescowe Iohannes Perczevale et Bernhardus Oldenborch\ de Wismer Iohannes Dargetzowe et Hermannus Kropelin\ de Rostok Arnoldus Kropelin et Iohannes de Kiritze\ de Sundis Bernhardus de Dorpen et Bertrammus Wulflam\ de Gripeswold H. Schuppelingberch et Arnoldus Langhe\ de Stetin Euerhardus de Stadis\ de Kylone Hermannus Schreye

<1> Primo Ricmannus notarius regis Dacie petiit ex parte regis ut predicti nuncii consulares transirent in Werdinborch in occursum domino regi. ♦ Habito interlocutorio respondebatur sibi quod hoc fieri non posset quia non esset taliter concordatum nec commissum in consiliis

<3> Postea misit rex litteras suas nunciis ciuitatum quarum tenor sequitur in hec uerba ♦ Graciosa salutacione premissa (etc. = nr. 339) .

A:

<6> Post hec uenit dominus Iohannes Hommersbottel et monuit dominos consules Lubicenses pro Thoma Becker qui amisit nauem quam in Schania recuperauit et reacceptauit ordine iuris ut docet scriptura super hoc tradita

<7> Feria sexta ante pentecosten uenit rex Dacie cum duce Saxonie et Nicolao de Lembeke et tunc incepta sunt placita licet non terminata

<9> Eodem die misit dominus dux Saxonie nuncium pro dominis consulibus de Lubeke qui uenerunt ad eum ad hospicium suum et tractatum fuit cum eo de amicicia.

<10> Item egit dux Saxonie de pecunia Gotlandorum securacione etc.

<11> Item dominus rex dimisit quatuor captiuos de Lubeke et unum de Hamborch solutos qui construxerunt et posuerunt sibi fundamentum prout promiserunt

<12> Item Tidericus famulus domini Gotschalki de Waren<dorp> fuit detalliatus ante festum Martini per iii septimanas et fuit demonstratus alteri quando placita seruabantur in Akernes

<13> Item negocium Iohannis Iunghen et Heynonis Schønewedder tractabatur et dominus Nicolaus Lembeke respondit quod ipse non fecit tale dampnum sed frater suus haberet castrum unum a domino duce Sleswicensi ubi premissa facta sunt ♦ Pro eo libenter uellet mittere ad fratrem suum quod ad hoc responderet ♦ Et dixit quod rex non teneretur ad hoc respondere

<14> Item dominus Hermannus de Osenbrugge egit negocium suum

<15> Item dominus rex uoluit consentire et stare dictis iiii^or proborum uirorum de suo consilio quod ciuitates ad hoc iiii adaptarent qui possent eligere duos capitaneos uel unum si non possent concordare

<16> Item monicio facta fuit pro captiuis Prucie et specialiter pro Iohanne filio Willebrandi Munter de Danczeke <ad> quod respondit dominus Mathias Ketelhud quod ipse captiuasset eum pro bonis suis hereditariis sibi in Prussia ablatis

<17> Item rex respondit ad negocium Wichmanni Drugen quod uellet mittere nuncium et litteras suas domino Woldemaro Zappen pro restitucione bonorum ablatorum

<18> Item Iohannes Hoyen est securatus uenire ad ciuitates maritimas et ibi per quindenam perseuerare quousque agatur negocium suum in Lubeke ut ibidem pre debitoribus suis secure poterit peruenire

<27> Dit is de schade de deme koninge van Denemarken ghescheen is van den van Lubeke bynnen dem vrede den he vnde dat rike van Denemarken mid en hadde vnde heft vnde se mit eme

To dem ersten male vmme Iissen Kalf sinen dener de erdrenket wart mi siner ghesellescop in erer hauene mit erer witschap sunder broke vnde ane schult

To deme anderen male vmme hern Aghen Inghewaressone knechte de se noch ghevanghen hebben vnde kunnen des daghes nicht gheneten

To deme drudden male dat de koning by alle simen rechten bliuen scholde vnde dat men eme vnde den sinen in nenerhande wiis schaden doen scholde des hebben se eme vore entholden sine ierlike stwre vnde ghulde de he van der stad to Lubeke hebben scholde bynnen dessem daghe vnde vrede

To dem verden male alse des koninges denre velich wesen scholde in erer stat des hebben se ghestadet datmen sine sendeboden also broder Iacob ouele ghehandelt heft vnde vnteret des he nicht wol vorwinnen kan vnde dat is em ghescheen sunder schult

<28> De van deme Sunde vrowen vnde iuncvrowen sint vordrenket in erer hauene vmme ere eghene gud vnde monneke sint berouet vnde ok anderen luden is mengherhande schade scheen

<29> Vortmer so enkan Brosdorp nenes daghes gheneten van den van Ancklem vnde van Stargard

<30> Vortmer so hebben de vamme Sunde Reynoldus ghenomen sin gud uppe Ripen vnde panden darinne noch hudesdaghes

<31> Vortmer vmme de van Prussen dar antworden se aldus to ♦ Dat de koning hadde ghesant her Mathiase Ketelhůde to deme homestere vnde leet ene schuldighen dat he vnde de sine hadden gud ghegheuen dar to datmen dat rike to Denemarken vorderuen scholde ♦ Dar antworde he aldus to dat he des nicht ghedaen hadde men he vnde sine stede hadden enen tollen ghesat van deme punt grote iiii denarios Engelsch de zee to bevredende to des menen kopmannes behoof vnde anders nicht ♦ Vnde hir to sint daghe nomen twuschen deme koninge vnde deme homestere vnde hopen dat se sik wol vorenighen schølen

<32> Vortmer vmme de osterschen stede vnde de van westen antwerden se aldus to ♦ Wo wie de vnse nabur sint to vrunde moghen hebben de stede van osten vnde van westen ♦ Willen se vns ierghen vmme schuldigen wi willen en wol antworden.

<33> Dit is dat antworde dat des konynghes rad van Denemarken. us van greue Hinrikes weghene. vnde Clawes sines broders. heft ghegheuen. dat greue Hinrich vnde syn broder. vnde de konyngh vnde de synen van syner weghene. vnder en tůschen. sunderghe daghe hebbet ghewyssent. dar se zyk wol ane beweten. ♦ Vnde we hebben och sunderghe daghe wyssent. dar wy vns an beyden tzyden wol ane beweten. ♦ Wil greue Hinrich vnde greue Clawes. vnde de ere den konyngh vnde de syne gherghen vmme schuldeghen van der daghe weghene de ghewyssent synt. vmme welk ghebrek. dar willet se gherne to antworden.

<34> Vortmer van siner suster weghene antwerden se aldus ♦ Dat en echschop ghemaket were vnde ghescheen twuschen des køninges sone van Sweden vnde des koninges dochter van Denemarken dar ertzebiscope bischope leyen vnde papen hebben ouer wesen dar see getruwet worden ♦ Vnde eft des koninges dochter van Denemarken gestoruen were eer se an sin bedde komen were so hadde de magesschop twuschen des koninges dochter van Denemarken vnde greuen Hinrikes suster dogh also grot ghewesen dat he se na der ee nicht mochte ghenomen hebben ♦ De sulue greue Hinrikes suster wart utghesant de echtschop to størende ♦ Des dref se got vnde dat ieghenwedder to deme ghebede des ertzebiscopes van Lunden de vore ouer desse echtschop ghewesen hadde ♦ Des behilt de bischop greuen Hinrikes suster de desse vorbenomede echtschop breken wolde uppe dat ieghen got vnde de ee nicht ghe daen enworde ♦ Men nu des echtschop tuschen des koninges sone van Sweden vnde des koninges dochter van Denemarken gheschen is so hope wi dat de bi schop dar wol bi doen schole ♦ Dar wille wy to helpen so wi best moghen

<35> Vortmer vmme Wulf Rickerstorp de is hir up gheschuttet dat he hadde wol xviii breue vnde ene credencien to deme koninge van Sweden sineme sone vnde eres rikes raade de eme gheantwordet weren van greuen Hinrike ♦ Dar inne stunt dat hertoge Albert van Mekelenborch de ertzebischop van Megedeborch de markgreue van Mysne vnde andere heren de weren mit em een ♦ Vnde na deme dat de van Mekelenborch vnde sine kindere deme koninge van Denemarken hebbe<n> gheswore<n> vnde ghelouet steden vrede vnde vrundschop so is Wulf dar up gheholden also langhe bet men ervaren kan wer sin bodeschop warheit hebbe edder nicht

B:

Negocia in Dacia.

<1> Primo Rycmannus notarius regis Dacie peciit ex parte domini sui ut nuncii ciuitatum consulares transirent Vordynborgh. ad placitandum regi in occursum

<2> Postea misit rex suas apertas litteras. nunciis ciuitatum. ut illic transirent. in quibus eos in exitu et reditu securauit

<3> Post hec. misit ad eos aliam litteram apertam. in qua constituit plenipotentes suos commissarios. cum dictis nunciis consularibus placitare.

<4> Item dominus Hermannus Ossenbrůgghe. consul Lubicensis egit hec negocia ad reges Swecie et Norwegie. que explicauit dic tis ciuitatibus. uidelicet primo de refutacione dampnorum ciuitatibus per ipsos facienda. 2^o <de> permutacione Godlandie et Olandie 3^o de emenda. quam placitauit inter regem Dacie. et ciuitates uti ipsis asscripsit. ♦ Et super hoc. iidem reges Swecie et Norwegie. pecierunt. cum ipsis obseruari diem placitorum in Suderkøpynghe per ciuitates. ubi de omnibus causis. in festo beati Iacobi. responsum asserebant dare eisdem. ibidem.

<5> Item de captiuis Prutzie. ad quos dominus Mathias Ketelhut respondebat. quod ipsos captiuasset pro hereditate sua paterna.

<7> Item feria sexta incipiebantur placita inter regem et ciuitates.

<8> Item de littera aperta domini archiepiscopi Lundensis pro qua monitus fuit dominus Vicko Molteke

<18> Item Iohannes Hoygynch conductus est in quamcunque primo aduenerit ciuitatem. per quindenam.

<19> Item negocium Nicolai Vemerlyngh.

<33>

Negocia comitis Hinrici

Dit is dat antworde dat des koninges raad van Denemarken <vs> van greuen Hinrikes weghen vnde Clauweses sines broders heft ghegheuen. dat greue Hinrik vnde sin broder vnde de koning vnde de sine van siner weghene vnder en twischen besunderghen dage ghewissent dar se sik wol ane beweten ♦ Vnde wi hebben ok sunderghe daghe wissent dar wi vns an beiden siden wol ane beweten ♦ Wil greue Hinrik vnde Clauwes vnde de ere den køning vnde de sine ierghene vmme schuldighen van der daghe weghene de ghewissent sint vmme welk ghebrek dar willet se gherne to antworden

<34> Vortmer van syner suster weghene antworden se aldůs. ♦ Dat en echtescop. ghemaket were vnde gheschen. tůschen des konynghes sone van Sweden. vnde des konynghes dochter van Denemarken. dar ertzebyskope leyen vnde papen hebbet ouer wesen. dar see ghetrůwet worden. ♦ Vnde ifte des konynghes dochter van Denemarken ghestoruen were er se in syn bedde ghekomen were. so hadde de maghetskop tůschen des konynghes dochter van Denemarken. vnde greue Hinrikes sůster. dogh also grot ghewesen. dat he se na der ee nicht moghte ghenomen hebben. ♦ De sůlue greue Hinrikes sůster wart vt ghesant de echteskop to storende. ♦ Des dref se god vnde dat ieghenwedder. to deme bede des ertzebiskoppes. van Lunden. de vøre ouer desser echteskop ghewesen hadde ♦ Des behelt de byscop greue Hinrikes sůster de desse vorbenomeden echteskop breken wolde. vppe dat yeghen god vnde de ee nicht ghedan worde. ♦ Men nu desse echteskop. tůschen des konynghes sone van Sweden. vnde des konynghes dochter van Denemarken gheschen is so hope wy. dat de byskop dar by wol dun schole. ♦ Dar wil wy to helpen. so wy best møghen.

<35> Vortmer vmme Wlf Rychstorpe. de is hir vp gheschůttet. dat he hadde wol. xviii breue. vnde ene credencien to deme konynghe van Sweden. vnde syme sone. vnde eres rykes rade de em gheantwordet weren van greue Hinrike. ♦ Darynne stund. dat hertoghe Albert van Mekelenborgh de marchgreue van Mytzen. vnde de ertzebyscop van Meydeborgh vnde andere heren. de weren mid em en. ♦ Vnde na deme dat de van Mekelenborgh vnde syne kyndere. deme konynghe van Denemarken. hebben ghesuoren vnde louet. steden vrede vnde vruntzscop. so is Wulf dar vp gheholden. also langhe bet men irvaren kan. ver syn bodescop warheyt hebbe edder nicht.

<31> Vortmer vmme de van Prutzen. dar antworden se aldůs tu ♦ Dat de konyngh hadde ghesant her Mathies Ketelhude to deme homestere vnde let ene schuldeghen. dat he vnde de syne hadden gud ghegheuen. dar tho dat me dat ryke to Denemarken vorderuen scholde ♦ Dar antworde he aldůs tho. dat he des nicht ghedan hadde men he vnde sine stede hadden enen tollen ghesat. van den pund grot iiii^or penninghe Enghels. de se tho bevredende tho des menen kopmannes behůf vnde anders nicht. ♦ Vnde hir tho synt daghe ghenomen tůschen deme konynghe vnde deme homestere. vnde hopen dat se syk wol vorenen schølen

<32> Vmme de osterschen stede vnde de van westen. antworden se aldůs ♦ Wo we iw de vnse nabere syn. tho vrvnden moghen hebben. de stede van osten vnde van westen. ♦ Willen se vns yerghen vmme schůldeghen wy willen en wol antworden.

C:

<1> Primo Ricmannus notarius regis Dacie peciit ex parte regis ut nuncii ciuitatum consulares transirent Werdingburg in occursum regi

<2> Postea misit rex suas apertas litteras nunciis ciuitatum ut transirent Verdingburg

<3> Post hec misit ad ipsos aliam litteram in qua constituit plenipotentes suos commissarios cum dictis consularibus nunciis placitare

<4> Item dominus Hermannus de Ozenbrugge egit negocium suum ex parte regum Swecie et Norwegie quod habuit iii articulos primum de refusione dampnorum secundum de permutacione Godlandie et Ølandie tercium de emenda quam placitauit inter regem Dacie et ciuitates ut eis scripserat. ♦ Et super hoc iidem reges pecierunt obseruari diem placitorum die Iacobi per ciuitates in Suderkopingh ubi de omnibus eis responsum asserunt dare

<5> Item de captiuis Prvcie ad quos dominus Mathias Kethelhut respondebat quod captiuasset ipsos pro hereditate paterna

<7> Feria sexta incipiebantur placita per regem et ciuitates lice<t> non terminabantur

<8> Item de littera ex parte archiepiscopi Lundensis pro qua monitus fuit dominus Vicco Molteke

<18> Item Iohannes Hoyngh est conductus ad quam ciuitatem primo peruenerit per quindenam et hec egit Smylowe et Mas Voghe ut idem suum agatur negocium de litteris quibusdam

<19> Item Nicolaus Vemerlingh egit negocium suum quod promisit pro una naue et bonis in eadem existentibus pro quibus ipsum exponere oportebat ii^c et xx marcas denariorum Lubicensium.

<20> Item securati sunt familiares et subditi ducis Saxonie de Meonia. Frederici de Lochen et Henningi de Pudbuzk stantibus treugis nobiscum

<21> Item alii duo securati sunt pro quadam dissensione. habita cum Hamborgh et suis ad faciendum eis id quod fuerit iustum et condignum

<22> Item agatur negocium Vicconis Bruns wik de quibusdam bonis iacentibus in Ruya

<23> Item seruos seu captiuos Werneri Ghildehus et Iacobi Brus ordinauimus quitos ita ut fruantur treugis

<24> Item de aliis captiuis uidelicet Velescap Marquardo Wegher et aliis singulis loquebatur.

<25> Item de litteris per consules Sundenses ad nos missis ad regem et Vicconem Molteken ex parte Haquini Peterssun nobis datum est finale responsum.

<26> Item agatur negocium Nicolai Kabolt ex parte Heynonis Reddich et suorum fratrum

In nomine domini amen

<33> Dit is dat antwarde dat des kønynghes rad van Denemarken vs van greue Hinrikes weghene vnde Claus sines broders heft g<h>egheuen. dat greue Hinrik vnde sin broder vnde de kønyngh vnde syne van syner weghene vnder en twsschen sunderghe daghe hebben ghewissent dar se* sik wol ane beweten ♦ Vnde we hebben ok sunderghe daghe wissent dar wi vns an beyden syden wol ane beweten. ♦ Wil greue Hinrik vnde greue Claus vnde de ere den kønyngh vnde de syne yerghene vmme schůldeghen van der daghe weghene de ghewissent sint vmme welk ghebrek. dar wilt se gherne tho antwarden

<34> Vortmer van syner sůster weghene antwarden se aldus. ♦ Dat en echtschop ghemaket were vnde gheschen twsschen des kønynghes søne van Sweden vnde des konynghes dochter van Denemarken dar ertzebisschope leyen vnde papen hebben ouer ghewesen dar se ghe trůwet worden. ♦ Vnde icht des kønynghes dochter van Denemarken ghestoruen were er se an syn bedde ghekomen were so hadde de magheschop twusschen des konynghes [doc]hter van Denemar[ke]n vnde greue Hinrikes sůster doch alse grod ghewesen dat he se na der ee nicht mochte gh[e]n[om]en hebben\ ♦ De sůlue greue Hinrikes sůster wart vt ghesant de echtschop tho størende ♦ Des dr[ef] se god vnde dat yeghen wedder tho deme ghebede des ertzebischopes van Lu[n]den. de vøre ouer desser echtschop ghewesen hadde. ♦ Des behelt de bisschop greue Hinrikes sůster de desse vorbenomeden echtschop breken wolde vppe dat yeghen god vnde [d]e ee nicht ghedan worde. ♦ Men nv desse echtschop twusschen deme kønynghes sone van Sweden vnde des konynghes dochter van Denemarken gheschen is so hope wi dat de bisschob dar wol by don schole ♦ Vnde dar wil wi tho helpen so wi best mog[hen]

<35> Vortmer vmme Wlf Ricstorp de is hir vppe schůttet dat he hadde wol xviii breue vnde ene credencien tho deme konynghe van Sweden vnde syme søne vnde eres rikes rade. de em gheantwardet weren van greue Hinrike. ♦ Dar ynne stund/ dat herthoghe Albrecht van Mekelenborgh de ertzebischop van Meydeborgh de markgreue van Mytzen vnde andere heren de weren mit em een. ♦ Vnde na deme dat de van Mekelenborgh vnde syne kyndere deme kønynghe van Denemarken hebben ghesworen vnde ghelouet steden vrede vnde vruntschop. so is Wlf dar vp gheholden. alse l[a]nge betme irvaren kan wer syn bodeschop warheyt hebbe edder nicht

<31> Vortmer vmme de van Průtzen dar antwarden se aldus tho ♦ Dat de konyngh hadde ghesant her Mathias Kethelhode tho deme homester vnde let en schuldeghen dat he vnde de syne hadden ghud ghegheuen dar tho dat me dat rike tho Denemarken vorderuen scholde. ♦ Dar antwardede he aldus tho dat he des nicht ghedan hadde. men he vnde syne stede hadden enen tollen ghesattet van dem punt grod iiii pennynge Enghels de see tho bevredende tho des menen kopmannes behof vnde anders nicht. ♦ Vnde hir tho sint daghe ghenomen twsschen deme kønynghe vnde deme homestere vnde hopen dat se sik wol vereneghen scholen

<32> Vmme de osterschen stede vnde de van westen antwarden se aldus. ♦ Wo we iw de vnse nabur syn tho vrůnde møghen hebben. de stede van osten vnde van westen ♦ Willen se vns gerghen vmme schuldeghen we willen en wol antwarden