GENEROSE Domine TYCHO, Amice observande, præ gaudio exsilij, quam primum legi in tuis, ea quæ de Serenissimi Regis nostri Clementissima voluntate refers, quæ etiam Magnifico Domino Legato Gallico, communi Amico nostro, qui ex asse tuus est, mox legenda exhibui; is pari mecum lætitia inde perfusus est, et utrique nostrum Genius pariter inspiravit, hæc non sine bonis ominibus fieri; judicavimusque ambo, imo certo statuimus, hæc singulari Numinis provisu Regi in mentem venisse, ut te tam benigne et liberaliter ad manendum in patria, adeoque sua sponte invitaret, idque non levibus adductusA rationibus. Neque etiam dubium quin serio hoc agat, et forsan plura animo premit, quam in continenti promere voluit; scis Regum petita esse postulata. Et sane decet te, imo debes, mi TYCHO, debes, inquam, in gratiam Optimi Regis et Patriæ communis, cui nati sumus, et quæ multum iuris in nos sibi vendicat, propositum tuum mutare, atque Regiæ voluntati obtemperare. Habes brevibus quo DANZÆI et mea vergat sententia, plura et validiora intelliges ubi adfueris. Quam hæc tuorum necessariorum et aliorum nobilium, qui te mallent politicum per omnia sequi splendorem, atque eadem agere quæ ipsi, animos percellent, ubi intellexerint Regem tibi et tuis studijs tantâ clementiâ favere, ut ea benigne promovere, atque in hoc regno liberaliter sustentare velit, idque non rogatus, motu proprio, benignissime offerat. Quid nunc dicturi sunt proximi quique tui, quid frater, quid alij? scis quid loquar et quare. Sed desino plura, siquidem intra diem unum vel alterum, uti polliceris, huc venturus sis. Et sane oportet te reditum ad Regem maturare, atque quam citissime ad postulata eius (neque enim solummodo, uti prius dixi, petita sunt) respondere: nosti enim quam expedite Rex omnia vult fieri, quamque cito absque lenta procrastinatione. Adsis itaque nobis, exoptatissime TYCHO, hîc Haffniæ bonis avibus, vel potius Deo duce, qui hæc consilia, quæ nunc animo volvimus, gubernet ac felicitet, atque eodem ductore, mox Regem accede, eiusque votis tua obsequentissime coniunge: sic enim stat sententia, sic vult Apollo, sic suadet Urania, sic Mercurius suo caduceo imperat. Num adhuc dubitas? sed pluribus de his, uti dixi, coram, nihilque ambigo, quin ubi DANZÆUM et me audiveris, manibus pedibusque in nostram iturus sis sententiam. Vale, et hæc pauca, pro tempore, boni consule: volui potius pauca quam nulla scribere, ut de nostro quod expetis consilio eo citius aliquid cognosceres, sicque promptius tuum conformare possis, nec decuit hunc famulum, qui mihi tuas reddidit, absque responso reverti, quem vel in via te obviam habiturum, vel etiam Knudsdorpij itineri accinctum, reperturum existimo. De tuis vero, non est quod sis solicitus, eas in aliorum manus venturasA, nam statim ac Domino Legato illas perlegeram, rupi et combussi, uti mandâras, nec ullus per nos ea de re quidpiam subolfaciet, antequam ipsemet hæc propalari volueris.

In hunc modum Excellentissimus ille PRATENSIS, bonæ recordationis, tam Magnifici Domini Legati Gallici, quam suam mihi apperuit sententiam, eandem postea cum simul essemus, pluribus exposuit et confirmavit; visumque est utrique eorum, ut omnino has a Clementissimo Rege oblatas conditiones susciperem, atque in Patria, relicto priori proposito, manerem , inque eius et Regis honorem, quæcunque pro virili præstare possem, sedulo molirer. Certo enim sibi persuadebant, hæc, Deo sic volente et regente, qui corda Regum in sua habet potestate, fieri. Subiunxit vero inter alia PRATENSIS, domum plane Philosophicam in illa Insula exædificandam esse, a vulgaribus differentem quæque hinc inde habeat inscriptiones Gnomologicas, ex antiquorum Philosophorum et Poëtarum scriptis petitas: et sigillatim recitavit LUCRETIJ versus, qui in initio libri secundi habentur:

Et quæ sequuntur, usque in hos versus quos etiam memoravit:

Hæc et similia parietibus domus intrinsecus appingenda esse aiebat, quorum etiam authorem et monstratorem futurum pollicebatur. Ego vero mox Regem Serenissimum, qui tunc Friderigsburgum reversus erat, accedens, eius Clementissimæ voluntati me libenter acquieturum submisse indicavi. Atque mox, dum ibi adessem, conscriptæ et subsignatæ sunt literæ, salarium annuum ex ærario Regio mihi deputantes, idque die 18. Februarij. Adjecta sunt sequentibus annis alia beneficia Regia, et liberaliter exercitijs nostris Astronomicis prospectum.

Extructa itaque est in eadem Insula Arx Uraniburgica, una cum ijs, quæ huc requirebantur, et confecta ibique disposita sunt Instrumenta Astronomica varia et magnitudine atque materiæ soliditate præpollentia, quemadmodum in libro nostro de Astronomiæ Mechanica parte non saltem organa a me constructa, sed et ipsa ædificia, atque alia huc facientia exprimuntur. Quibus de causis Anno demum 21 a fundatione huius arcis, qui erat CHRISTI 1597, omnia isthic a me extructa deseruerim, atque in Germaniam me cum tota familia et apparatu illo Astronomico contulerim, non est huius loci referre, nimisque longum foret; habet etiam rationes cur lubentius id subticeam. Sed ad rem, et ea quæ de PRATENSE. Interim dum ego ædificationes novas in Insula illa adorno, et ob id rarius Haffniam venio, accidit ut optimus et eruditissimus ille PRATENSIS, proh dolor, fatis concesserit, magno sui non saltem apud me, sed et alios quam plurimos, relicto defiderio; erat enim omnibus ob morum suavitatem, probitatem et candorem, eximiamque humanitatem charissimus. Vixit is saltem usque in 32 ætatis annum, adeoque sub ipso iuventutis flore expiravit, idque morte festina et inopinata. Cum enim aliquandiu continuis defluxionibus ad pulmones et tussi vehementi laborasset, tandem in auditorio Academiæ Haffniensis, cum publice doceret, atque tunc ALCINOUM de Philosophia Platonica explicaret, de repente in eam, qua laboravit, incidens tussim, vena aliqua intrinseca illi rumpebatur, cumque sanguinem copiose per fauces effluentem, aqua frigida, quam studiosi mox attulerunt, ea nimirum in fauces manibus iniecta, sedari non posse animadvertit, mortemque instare sentiens, hæc ultima verba prolocutus: “IESU FILI DEI VIVI, miserere mei, et suscipe animam meam”, mox exanimis manibus suorum auditorum exceptus, et in ædes suas cadaver cum lacrymis et luctu reportatum, atque paucis post diebus honorifice in templo summo Haffniæ sepultum. Aberam ego tunc in Schania, neque satis cito de hoc dolendo casu resciscere potui ut sepulturæ interessem. Sed nihilominus, aliquot post dies, cum ex dolore, quem ob immaturam et improvisam intimi huius mei amici mortem conceperam,m e collegissem, Epitaphium, quod illi vivo, biennio antea promiseram (se enim non diu supervicturum ipsemet iam antea præsagiebat) confeci, quod etiam publice in templo laminæ orichalcicæ inauratæ et eleganter circumquaque exornatæ, quam in eos usus parâram, affigere constitueram, nisi alia quædam ingrata intervenissent. At cum in huius præstantissimi viri, qui patre Gallo, quondam CHRISTIERNI secundi, Danorum Regis, postea captivi, Secretario in Cancellaria, uti intellexi, Gallica, matre vero Dana oriundus erat, et in omni Philosophiæ genere excellenter versatus, mentionem hîc, datâ operâ, ut eius memoriam hoc loco recolerem, incidi, lubet hoc ipsum, quod ei tunc concinnavi Epicedium, hîc apponere, utut id extra propositum videbatur, sed quacunque tandem ratione eximij huius viri, meique dum in vivis esset, amici optimi, memoriam conservare, atque ad posteros transm ittere licitum arbitror, præ sertim cum et is Astronomiæ studijs, de quibus hisce Epistolis affatim agitur, præclare imbutus fuerit. Quæ etiam omnia ob id hîc commemoro, ut constare possit meis lectoribus, quî factum sit, quod non plures in posterum ab hoc Doctissimo PRATENSE literæ subsequantur, eo nimirum nimis matura morte, quod dolendum, nobis prærepto. Nunc igitur Epitaphium, de quo dixi, subijciam, posteaque ad alias Epistolas doctorum virorum aliunde mihi scriptas, continuandas pergam.