Tekst og udgave
forrige næste

Ericus dei gratia Danorum Sclauorumque rex, omnibus et singulis Estoniam et Reualiam inhabitantibus salutem et gratiam. ♦ Cum de iure communi apud quamlibet matricem ecclesiam scholæ scholarium esse debent, et cathedralis ecclesi<a> beatæ Mariæ uirginis in Reualia, per progenitores nostros fundata et dotata, huiusmodi scholarum solatio et fructu esse dinoscitur defraudata, nos de consili<ari>orum nostrorum consilio statuimus, et pro constitutione perpetua irreuocabiliter obseruari mandamus, quod nullus ciuium ciuitatis Reualiæ, cuiuscunque conditionis existat, filios suos et nepotes et priuignos, uel etiam extraneos secum in expensis existentes, qui scholasticis imbui debent disciplinis, aliquas scholas in dicta ciuitate frequentare permittat, præter* ad scholas dictæ cathedralis ecclesiæ ibidem, prout poenam decem marcarum argenti uoluerit euitare. ♦ Et si quisquam huic constitutioni nostræ in contrarium facere præsumpserit, et monitus ab episcopo uel capitulo eiusdem ecclesiæ non cessauerit, dictas decem marcas infra quindenam, scilicet quatuor marcas ad sustentationem castri nostri ibidem, tres marcas ad præfatæ ecclesiæ cathedralis fabricam, et tres marcas ad murum dictæ ciuitatis nostræ exsoluat integraliter. adinuentione qualibet, uel de nouo quæsito colore in contrarium non obstante. ♦ Ut igitur haec praemissa constitutio rationabiliter instituta in perpetuum obseruetur, mandamus capitaneo nostro, qui nunc est, uel qui pro tempore fuerit, sub obtentu gratiæ nostræ, ut partem castro nostro de dictis decem marcis ascriptam, auctoritate nostra exigat integraliter, nullatenus omissurus. episcopo uero iniungimus, modis omnibus. uolentes, ut partem ecclesiæ suæ deputatam per censuram ecclesiasticam exponi cogat totaliter et exsolui. ♦ Residuam uero partem muro ciuitatis assignatam mandamus consulibus dictæ ciuitatis per formam sui iuris firmiter extorqueri, ad quod dictus capitaneus eos iuuare debet nostro nomine cum effectu. ♦ Insuper omnibus et singulis scholaribus scholas dictæ ecclesiæ cathedralis frequentantibus, pro ipso capitaneo et sua familia, nec non pro omnibus et singulis causa nostri facere uel omittere uolentibus, plenam securitatem et pacem firmam damus et concedimus per præsentes. non obstante illo si idem capitaneus uel sua familia. seu quisquam alius, contra ipsorum parentes et consanguineos causas inimicitias seu indignationes habeant qualescunque. ♦ In cuius rei testimonium sigillum nostrum præsentibus est appensum. ♦ Datum Wartingborg anno domini mcccxix. in octaua beati Iohannis apostoli et euangelistæ in præsentia nostra.

5 ecclesi(a)] ecclesiæ Aa1.

12 præter”] præterquam Aa1.

Erik, af Guds nåde de danskes og venders konge, til alle og enhver i Estland og Reval hilsen og nåde.

Da der efter almindelig ret bør være en skole for peblinge ved enhver moderkirke, og den hellige jomfru Marias domkirke i Reval, indstiftet og doteret af vore forgængere, vides at være bleven bedraget for en sådan skoles trøst og fordel, har vi med vore råders råd bestemt og fastsat som evigt gældende og uforanderlig forordning, at ingen af staden Revals borgere, hvilken stilling han end indtager, må tillade sine sønner, børnebørn og stedsønner eller selv fremmede børn, som de har i kost, og som skal ud dannes i skolens fag, at besøge andre skoler i nævnte stad end nævnte domkirkes skole sammesteds, såfremt han vil undgå en straf på 10 mark sølv. Og hvis nogen vover at handle imod denne vor forordning og, formanet af bispen og kapitlet ved samme kirke, ikke holder op hermed, skal han fuldt og helt betale de nævnte 10 mark inden 14 dage, nemlig 4 mark til vor borgs vedligeholdelse sammesteds, 3 mark til fornævnte domkirkes bygningsfond og 3 mark til vor nævnte stads bymure, uden at han skal kunne fremsætte nogensomhelst udflugt eller nyopfunden indvending herimod. For at derfor den foregående forordning, som med gode grunde er givet, i fremtiden kan overholdes, befaler vi vor høvedsmand, som for tiden er der, eller som til enhver tid vil være der, at han ved vor nåde i kraft af vor myndighed fuldt og helt opkræver den andel af de nævnte 10 mark, som er tillagt vor borg, og at han ingenlunde undlader dette; og bispen pålægger vi, idet dette i enhver henseende er vor vilje, at han med gejstlige straffe skal fremtvinge, at den til hans kirke henlagte andel fuldt og helt udgives og betales. Men den sidste andel, overdraget til bymurens vedligeholdelse, pålægger vi nævnte stads rådmænd med kraft at indkræve efter deres procesmåde, hvormed nævnte høvedsmand i vort navn virkningsfuldt skal hjælpe dem. Ydermere giver og tilstår vi med dette brev alle peblinge, som besøger nævnte domskole fuld sikkerhed og fred fra høvedsmandens og hans undergivnes side og for alle og enhver, som vil gøre eller undlade at gøre noget for vor skyld, uanset om samme høvedsmand eller hans undergivne eller hvilkensomhelst anden har nogensomhelst grund til fjendskab eller vrede mod deres forældre og slægtninge. Til vidnesbyrd herom er vort segl hængt under dette brev. Givet i Vordingborg i det herrens år 1319 ottendedagen efter apostlen og evangelisten Johannes' dag i vor nærværelse.